Η Πελοπόννησος  ονομάζεται και Μορέας ή Μοριάς. Είναι το νοτιότερο διαμέρισμα της Ελληνικής χερσονήσου, το τρίτο από άποψη έκτασης¹⁰ (μετά τη  Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα.). Μέχρι το 1893 που κόπηκε ο ισθμός της Κορίνθου, συνδεόταν με τη Στερεά Ελλάδα με μία λωρίδα ξηράς.

Η Πελοπόννησος είναι κυρίως περιοχή, αφού τα δύο τρίτα σχεδόν της επιφάνειάς της καταλαμβάνονται από οροσειρές. Το πεδινό μέρος της  εκτείνεται κυρίως στα βόρεια και δυτικά παράλιά της. Οι ακτές της είναι διαμελισμένες έντονα, με μεγάλους κόλπους. Έχει κλίμα βασικά μεσογειακό, αλλά διαφέρει από τόπο σε τόπο. Στα παράλια οι άνεμοι της  Μεσογείου κάνουν ηπιότερο το κλίμα, με μαλακό χειμώνα και δροσερό θέρος.

 Από το μυθικό βασιλιά της Πέλοπα πήρε το όνομά της η Πελοπόννησος, που από τότε τη θεωρούσαν νησί και όχι χερσόνησο. Σήμερα, με τη διάνοιξη του Ισθμού, μπορεί να θεωρηθεί πραγματικό νησί. Οι Δρύοπες, Καύκονες, Λέλεγες και ιδίως οι Πελασγοί, ήταν οι παλαιότεροι κάτοικοί της. Με τους Αχαιούς και τους  Ίωνες, που ήρθαν αργότερα, αναπτύχθηκε ο περίφημος μυκηναϊκός πολιτισμός. Οι αιώνες 11ος, 10ος, 9ος και 8ος χαρακτηρίζονται ως "σκοτεινή εποχή" της πελοποννησιακής ιστορίας και συμπίπτουν με την κάθοδο και εγκατάσταση των Δωριέων. Ιδρύθηκαν τότε τα κράτη της Κορίνθου, του Άργους και ιδίως της Σπάρτης και μερικά μικρότερα. Συχνές ήταν οι συγκρούσεις μεταξύ των κρατών αυτών, με τελική επικράτηση της Σπάρτης, που εξελίχτηκε σε μεγάλη δύναμη. Και όταν ο περσικός κίνδυνος απομακρύνθηκε με κοινούς αγώνες, η Σπάρτη συγκρούστηκε με την  Αθήνα, την άλλη μεγάλη δύναμη του ελληνικού χώρου (Πελοποννησιακός πόλεμος). Η ιστορία της Π. μέχρι την ελληνιστική περίοδο μπορεί να πει κανείς ότι ταυτίζεται με εκείνη της Σπάρτης.

 Ήρθαν έπειτα οι Μακεδόνες και κατέλαβαν πολλές πελοποννησιακές πόλεις. Η  Αχαϊκή Συμπολιτεία (280 π.Χ.) κατόρθωσε να απαλλάξει την περιοχή από τους Μακεδόνες, αλλά το 146 π.Χ. οι  Αχαιοί νικήθηκαν από τις ρωμαϊκές λεγεώνες και η Πελοπόννησος. έγινε ρωμαϊκή επαρχία. Στα κατοπινά χρόνια δέχτηκε διαδοχικά τις επιδρομές των Γότθων, των Αβάρων, των Σλάβων και άλλων. Στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αποτέλεσε αρχικά ξεχωριστό βυζαντινό θέμα, που συγχωνεύτηκε αργότερα με την υπόλοιπη Ελλάδα.

Ύστερα από την κατάλυση του Βυζαντίου από τους Φράγκους, η Πελοπόννησος αποτέλεσε 12 βαρονίες, με επικεφαλής Φράγκους ιππότες. Η διάρθρωσή της ήταν φεουδαρχική. Στις αρχές του 15ου αι. την ανακατέλαβαν οι Βυζαντινοί και ιδρύθηκε το Δεσποτάτο του Μιστρά. Η τουρκική κυριαρχία άρχισε από το 1460. Μόνο η  Μάνη έμεινε σ' όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ελεύθερη και έγινε το επίκεντρο των απελευθερωτικών αγώνων. Πολλά επαναστατικά κινήματα επακολούθησαν, αλλά πνίγηκαν όλα στο αίμα και ιδίως μετά τα Ορλοφικά (1770), οπότε οι Τουρκαλβανοί κατερήμωσαν κυριολεκτικά τη χώρα. Η επανάσταση του 1821 βρήκε την Π. στην πρωτοπορία του αγώνα. Η απελευθέρωσή της πραγματοποιήθηκε το 1828. Από τότε συμμετείχε σ' όλες τις δοκιμασίες του έθνους και τους αγώνες για την ελευθερία και των άλλων υπόδουλων αδερφών.

Παρά την μακραίωνη ιστορία της η Πελοπόννησος δεν έχει να επιδείξει πληθώρα παραδοσιακών χορών κι αυτό γιατί επικρατεί μια αντιφατική πολιτιστική πραγματικότητα η οποία εκτείνεται από τη συντηρητικότητα κάποιων απομονωμένων περιοχών μέχρι τον άκρο εκσυγχρονισμό.

Για τον λόγο αυτό θα αναφερθούμε εδώ στους δυο ξεχωριστούς της χορούς τον Αραχωβίτικο και τον Τσακώνικο, ενώ μιας και το όνομά του παραπέμπει σ’ αυτήν την περιοχή, θα σημειώσουμε εδώ και τον πανελλήνιο χορό τον Καλαματιανό