Η κοινωνική συμπεριφορά που σχετίζεται με τις διάφορες κουλτούρες αφορά τα εξής 5 αντικείμενα: την συναισθηματική έκφραση, τις διαφυλικές σχέσεις, τη διαπροσωπική επικοινωνία και τον χρονικό ορίζοντα. Αναλυτικότερα:

Ένα από τα στοιχεία του συναισθήματος που προκύπτουν κατά την ανάλυση της φύσης τους αφορά στις παρατηρήσιμες εκφραστικές μορφές τους, αφού κανονικά εκδηλώνονται με κάποια μορφή εξωτερικών εκφράσεων. Ο τρόπος βέβαια που οι άνθρωποι εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους μπορεί να διαφέρει από πολιτισμό σε πολιτισμό, η διαμόρφωση του οποίου σχετίζεται με τα κοινωνικά και ηθικά κριτήρια που ισχύουν και μεταβιβάζονται κατ΄ αρχήν από την οικογένεια με τις έμμεσες πρακτικές κοινωνικοποίησης της μητέρας. Οι Γιαπωνέζοι π.χ. δεν αφήνουν τα συναισθήματά τους να φανούν στο πρόσωπο και πολύ σπάνια εκφράζουν αρνητικά συναισθήματα (λύπη, θυμός) οι Ιταλοί χρησιμοποιούν πολύ τις χειρονομίες και οι Άραβες πλησιάζουν πολύ το συνομιλητή τους σε σχέση με τους\ς Ευρωπαίους.

Ο Paul Ekman και άλλοι (1972) αναφέρουν μετά από έρευνες ότι επτά κύρια συναισθήματα εκφράζονται στο πρόσωπο και μπορούν σχετικά εύκολα να αναγνωριστούν από τη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων. Τα συναισθήματα αυτά είναι η χαρά, η έκπληξη, ο φόβος, η λύπη, ο θυμός, η αηδία και το ενδιαφέρον.

Εκφράσεις του προσώπου

Η χαρά εκφράζεται κυρίως με την παρουσία του χαμόγελου, εκτός αν αυτό δείχνει ειρωνεία ή επιθετικότητα. Η λύπη εκδηλώνεται με κλίση των άκρων του στόματος προς τα κάτω αλλά και γενικότερα όλων των χαρακτηριστικών του προσώπου. Η μεγάλη θλίψη (οδύνη) με δάκρυα τρέμουλο των χειλιών και προσπάθεια να κρύψουμε το πρόσωπο μέσα στα χέρια. Η έκπληξη εκφράζεται με σήκωμα των φρυδιών κάτι που βοηθά στο να αποκτήσουμε ευρύτερη οπτική ακτίνα και αφήνει να πέσει περισσότερο φως στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού, ενώ η αηδία με το σούφρωμα της μύτης και το στράβωμα του πάνω χείλους, προς τα πλάγια. Ο θυμός εκδηλώνεται με χαμηλωμένα φρύδια σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών και επίμονο κάρφωμα με τα μάτια. Ο μεγάλος θυμός κάνει τον άνθρωπο να αλλάζει χρώμα στο πρόσωπο (κοκκίνισμα ή αποχρωματισμός). Ο φόβος εκδηλώνεται με πολύ ανοικτά μάτια και στόμα και αποχρωματισμό του προσώπου.

Βλέμμα

Το βλέμμα αποτελεί, σύμφωνα με την άποψη του Argyle, ένα από τα πιο σημαντικά μέσα που έχουν σχέση με την αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπων διότι μπορεί να προκαλεί έντονες συναισθηματικές διεγέρσεις, μεταφέροντας χωρίς λόγο πολλά θετικά ή αρνητικά συναισθήματα. Οι άνθρωποι δίνουν μεγάλη σημασία στα μάτια των συνανθρώπων τους, προσέχουν τις εκφράσεις τους και προσπαθούν να μαντέψουν από αυτό την ψυχική και συναισθηματική τους κατάσταση. Τα αποτελέσματα πολλών ερευνών έδειξαν ότι " η συχνή και μεγάλης διάρκειας οπτική επαφή, η οποία συνοδεύεται από χαλαρή έκφραση στο πρόσωπο, έχει πάντα θετικά αποτελέσματα, επειδή ερμηνεύεται ως συμπάθεια έλξη και πρόσκληση για αλληλεπίδραση". Άλλοι ερευνητές υποστήριξαν ότι οι άνθρωποι που αποφεύγουν το βλέμμα των άλλων και δεν του κοιτάζουν στα μάτια κρύβουν δυνατά συναισθήματα θλίψης και ο Izard (1977) ότι κρύβουν ντροπή και ενοχές.

Σημαντικό στοιχείο του βλέμματος αποτελεί η έκφραση των ματιών, η οποία καθορίζεται κυρίως από το άνοιγμά τους. Όταν ο άνθρωπος φοβάται ή αισθάνεται έκπληξη ανοίγει πολύ τα μάτια του, όταν είναι θυμωμένος "καρφώνει" τα ορθάνοικτα μάτια του για πολύ χρόνο στον αντίπαλό του. Ένα άλλο εκφραστικό στοιχείο του βλέμματος την οποία συνήθως οι άνθρωποι αγνοούν έχει να κάνει με την κόρη του ματιού. Η κατεύθυνση προς την οποία στρέφεται το βλέμμα, όταν διακόπτεται η οπτική επαφή μπορεί να δώσει πληροφορίες για τα συναισθήματα του ατόμου, το χαρούμενο και αισιόδοξο άτομο κοιτάζει αγέρωχα προς τα πάνω, ενώ το θλιμμένο προς τα κάτω.

Τέλος, η συχνότητα με την οποία οι άνθρωποι ανοιγοκλείνουν τα μάτια είναι ένα ακόμα χαρακτηριστικό στοιχείο του βλέμματος που προδίδει τη συναισθηματική τους κατάσταση, το συχνό ανοιγόκλειμα φανερώνει μεγάλο άγχος. Μπορούμε να πούμε ότι οι άνθρωποι με καλή συναισθηματική διάθεση κοιτάζουν τους άλλους στο πρόσωπο πιο πολύ από εκείνους που είναι αγχώδεις, νευρικοί και καταθλιπτικοί.

Στάσεις και κινήσεις του σώματος

Όπως αναφέραμε παραπάνω το πρόσωπο είναι εκείνο που αντανακλά και εκφράζει τα συναισθήματα του ανθρώπου, όμως επειδή πολλές φορές επιχειρείται απόκρυψη των συναισθημάτων με τον έλεγχο των εκφράσεων του προσώπου, τα αληθινά αισθήματα εκφράζονται με τις κινήσεις του σώματος οι οποίες ελέγχονται πιο δύσκολα από ότι οι εκφράσεις του προσώπου. Όταν π.χ. κάποιος προσπαθεί να κρύψει κάποιο συναίσθημα τα άκρα του σώματος (δάκτυλα-πατούσες) κινούνται νευρικά και χωρίς έλεγχο και αποκαλύπτουν έτσι την προσπάθεια παραπλάνησης (διαρροή αλήθειας). Κατά τον Argyle (1978) οι στάσεις του σώματος και οι χειρονομίες εκτός των άλλων που φανερώνουν, αντανακλούν και τη συγκινησιακή κατάσταση του ατόμου. Η θέση των χεριών δίνει πληροφορίες για το πώς αισθάνεται κάποιος. Τα σφιχτά σταυρωμένα χέρια μπροστά στο στήθος ή στην κοιλιά συχνά δείχνουν απόρριψη, τα ανοιχτά που απλώνονται προς τα εμπρός αποδοχή ή πρόσκληση, όταν ακουμπούν στους γοφούς φανερώνουν αρνητικά ή επιθετικά συναισθήματα . Η θλίψη, η αγωνία και το άγχος εκφράζονται επίσης στις στάσεις των ανθρώπων που τα βιώνουν, είναι χαρακτηριστική η άτονη, αδιάφορη και νωθρή στάση και το σκυμμένο προς τα κάτω σώμα των καταθλιπτικών.

Μια κατηγορία κινήσεων, οι οποίες κατευθύνονται προς τα έξω, και μπορεί να εκφράζουν τα συναισθήματα το ατόμου είναι οι χειρονομίες. Ο Argyle (1988) περιγράφει κάποιες χειρονομίες που έχουν οικουμενικό χαρακτήρα, η σφιγμένη γροθιά που κινείται φανερώνει θυμό, το χειροκρότημα ευχαρίστηση, το τρίψιμο της κοιλιάς πείνα.

Συνεπώς, αν και οι χειρονομίες (τρέμουλο) που εκφράζουν έντονες συγκινήσεις (άγχος, φόβος) προκαλούνται από το αυτόνομο σύστημα και είναι κοινές για όλους τους ανθρώπους, όμως οι περισσότερες χειρονομίες είναι επίκτητες και διδάσκονται από τους φορείς που ασκούν την αγωγή. Γι αυτό η ίδια χειρονομία μπορεί να έχει εντελώς διαφορετική σημασία σε ένα πολιτισμό από ότι σε άλλο.

Ποιες πολιτισμικές διαστάσεις συνδέονται με τη διαπροσωπική επικοινωνία;

· Οι δυτικές κοινωνίες δίνουν έμφαση στην αυτονομία ενώ οι ανατολικές στη διασύνδεση του εαυτού με την εσω-ομάδα;

· Απόσταση εξουσίας: πόσο αυστηρή/χαλαρή είναι η αποδοχή της ιεραρχίας και των κοινωνικών τάξεων;

· Η πλαισίωση του λόγου: σε ποιο βαθμό η ερμηνεία των λεκτικών μηνυμάτων εξαρτάται από το πλαίσιο;

· Λεκτική–μη λεκτική επικοινωνία: πόσο συχνή η χρήση των μη λεκτικών μηνυμάτων; πόσο ασαφή είναι τα μηνύματα αυτά;

· Προσωπικός χώρος: πώς ορίζεται η επιθυμητή διαπροσωπική απόσταση; πόσο αποδεκτή είναι η σωματική επαφή;

Ο βαθμός αυτοαποκάλυψης

· Η αμοιβαία αυτοαποκάλυψη στις διαπροσωπικές σχέσεις έχει μεγαλύτερη λειτουργική αξία σε ατομικιστικούς πολιτισμούς.

· Στους πολιτισμούς συλλογικότητας ο βαθμός αυτοαποκάλυψης διαφοροποιείται ανάλογα με τη διάκριση μεταξύ εσω-ομάδας και εξω-ομάδας.

· Οι συλλογικές κοινωνίες εμφανίζουν μεγαλύτερη ανοχή στη σιωπή, η οποία θεωρείται (και) τρόπος ελέγχου.

· Στους πολιτισμούς συλλογικότητας η προσωπική έκφραση είναι πιο έντονα «πλαισιωμένη», απαιτεί κοινωνική ευαισθησία και διακριτικότητα.

Πώς λειτουργούν οι κανόνες ευγένειας και η επίλυση συγκρούσεων διαπολιτισμικά;

· Στις συλλογικές κοινωνίες οι κανόνες ευγένειας οδηγούν συχνά σε έμμεση έκφραση των προσωπικών επιθυμιών, μικρότερο βαθμό αυτο-αποκάλυψης και σε πιο ασαφή επικοινωνιακά μηνύματα από ό,τι στις ατομικιστικές κοινωνίες.

· Οι διαστάσεις των αξιών «ατομικισμός-συλλογικότητα» και «απόσταση εξουσίας» συνδέονται με τον τρόπο επίλυσης των συγκρούσεων και ειδικότερα με την αντίληψη της αξιοπρέπειας, τον τρόπο απόδοσης δικαιοσύνης, την άσκηση κριτικής και τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης.

Πώς λειτουργεί η μη λεκτική επικοινωνία διαπολιτισμικά;

· Βλεμματική επαφή. Αν είναι λιγότερο ή περισσότερο συχνή από το αναμενόμενο, το άτομο μπορεί να θεωρηθεί αγενές και απρόσεκτο ή απειλητικό και προσβλητικό, αντίστοιχα.

· Προσωπικός χώρος. Η αξιολόγηση ενός ατόμου ως «θερμού» ή «ψυχρού» γίνεται ανάλογα με την πολιτισμική νόρμα για τη σωματική εγγύτητα και τη διαπροσωπική απόσταση.

· Χειρονομίες. Παρατηρούνται διαπολιτισμικές διαφορές όσον αφορά τη συχνότητα χρήσης, αλλά και τη νοηματοδότηση των χειρονομιών.

Πώς προσλαμβάνεται κοινωνικά το χαμόγελο;

· Τα χαμογελαστά άτομα γίνονται αντιληπτά, μεταξύ άλλων, ως πιο ευτυχισμένα, φιλικά, αξιόπιστα και συνεργατικά. Ωστόσο, η κοινωνική πρόσληψη του χαμόγελου παρουσιάζει αξιόλογη διαπολιτισμική διακύμανση.

· Η αξία της αποφυγής αβεβαιότητας έχει βρεθεί ότι συνδέεται με πιο θετική αξιολόγηση της ευφυΐας των γελαστών ατόμων, πέραν της επίδρασης γεωγραφικών ή οικονομικών παραγόντων.

· Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι το επίπεδο διαφθοράς μιας χώρας μετριάζει τη θετική αξιολόγηση της εντιμότητας των γελαστών ατόμων.

Πώς ερμηνεύονται διαπολιτιστικά οι στενές διαπροσωπικές σχέσεις

· Αναδρομικές έρευνες σχετικά με τον τρόπο επιλογής συντρόφου δείχνουν σταδιακή ενίσχυση των ιδιοκεντρικών αξιών μέσα στον 20ο αι. σε ατομικιστικές και σε συλλογικές κοινωνίες.

· Η έννοια του έρωτα ενδέχεται να έχει ημικό περιεχόμενο: σύνδεση με την ευτυχία σε ατομιστικές κοινωνίες ή με τη θλίψη σε συλλογικές κοινωνίες

· Τόσο η σημασία επιμέρους όψεων του έρωτα, όσο και η συχνότητα προγαμιαίων σχέσεων παρουσιάζουν διαπολιτισμικές διαφορές, αλλά δεν είναι σαφής η συσχέτιση της διακύμανσης αυτής με τις διαστάσεις των αξιών.

· Οι αντιδράσεις στην απιστία του συντρόφου διαφέρουν πολύ μεταξύ κοινωνιών, σε συνάρτηση με την αξία που αποδίδεται στον γάμο και την ιδιοκτησία

· Η συχνότητα των συγκρούσεων στη σχέση δεν συνδέεται μόνο με τις αξίες, αλλά και με τη γενικότερη ρύθμιση των διαπροσωπικών σχέσεων για τα δύο φύλα.

· Το επίπεδο ικανοποίησης από τη σχέση δεν ερμηνεύεται σε όλες τις κοινωνίες με βάση τη θεωρία της ισοτιμίας (Adams, 1965), καθώς τείνουν να διαμεσολαβούν οι αξίες του κοινοτικού προσανατολισμού και της θηλυκότητας

Ποια είναι τα διαφυλικά στερεότυπα και ιδεολογία

· Άνδρες: κυριαρχία, αυτονομία, επιθετικότητα, τάση επίδειξης-επιτυχίας, ενεργητικότητα. Γυναίκες: φιλικότητα, φροντίδα, ταπεινοφροσύνη, υποχωρητικότητα, ευσυγκινησία.

· Έντονη διαφοροποίηση των στερεοτύπων για τα δύο φύλα εντός των χωρών, σημαντική ομοιότητα μεταξύ των χωρών.

· Τα στερεότυπα αντανακλούν πραγματικές ιδιαιτερότητες, οι οποίες οδηγούν σε αντίστοιχες πρακτικές κοινωνικοποίησης, ή μήπως η ιδεολογία του ρόλου του φύλου ορίζει πώς συμπεριφέρονται τα φύλα και επηρεάζει την κοινωνικοποίηση;

· Η ιδεολογία της ισότητας των δύο φύλων και η εκσυγχρονιστική τάση είναι φαινόμενα συναφή (Williams & Best, 1989).

Ποιες διαφυλικές διαφορές εντοπίζονται διαπολιτισμικά;

· Αντιληπτικές και γνωστικές διεργασίες: αντίληψη του χώρου, γνωστικό ύφος, δείκτης νοημοσύνης.

· Προσωπικότητα: συμμόρφωση, κίνητρα επιτυχίας (οι γυναίκες και ο «φόβος της επιτυχίας»), ριψοκίνδυνη τάση, επιθετικότητα-παραβατική συμπεριφορά.

· Σεξουαλική συμπεριφορά: Η μεγάλη ποικιλία στα σεξουαλικά σενάρια δηλώνει το πολιτισμικό τους υπόβαθρο.

· Τα σεξουαλικά σενάρια συνδέονται με το σύστημα συγγένειας, τη δομή της εξουσίας και τις ιδεολογικές πεποιθήσεις.

· Όσο μεγαλύτερη η κοινωνική ισχύς ενός φύλου, τόσο πιο μεγάλη η δυνατότητά του να ελέγχει τη σεξουαλικότητα και το περιεχόμενο

· των σεξουαλικών σεναρίων (Reiss, 1986).

Πως σχετίζεται το φύλο με την κοινωνικοποίηση;

· Πρακτικές κοινωνικοποίησης για τα αγόρια: έμφαση σε αυτάρκεια, επίδοση, ανεξαρτησία.

· Πρακτικές κοινωνικοποίησης για τα κορίτσια: έμφαση σε διατροφή, υπευθυνότητα, υπακοή.

· Η κατεύθυνση των διαφορών στις πρακτικές κοινωνικοποίησης είναι οικουμενική

· Ωστόσο, το εύρος διακύμανσης των διαφορών στις πρακτικές κοινωνικοποίησης ποικίλλει σημαντικά μεταξύ κοινωνιών.

Μια σύνθετη ερμηνεία των διαφυλικών διαφορών

· Οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν διαφορετικές προδιαθέσεις συμπεριφοράς, ως αποτέλεσμα βιολογικών παραγόντων.

· Η διακύμανση του εύρους της διαφοροποίησης υποδηλώνει ότι οι διαφυλικές διαφορές είναι παράγωγα πολιτισμικών δυνάμεων.

· Οι πολιτισμικές δυνάμεις λειτουργούν μέσα από τις πρακτικές κοινωνικοποίησης και απηχούν την επίδραση των οικολογικών στοιχείων και της συνακόλουθης οικονομικής οργάνωσης.

· Αναμένεται εντονότερη διαφοροποίηση (πιο υποτιμητική θέση της γυναίκας) σε κοινωνίες με αυστηρό καταμερισμό της εργασίας (π.χ. αγροτικές), συγκριτικά με κοινωνίες χωρίς αδρή διάκριση της εργασίας (π.χ., μεταβιομηχανικές) (Van Leeuwen, 1978).

Πώς ορίζεται η επιθετικότητα;

· Επιθετικότητα είναι κάθε ατομική συμπεριφορά που αποσκοπεί στην πρόκληση βλάβης (υλικής, σωματικής ή ψυχικής) σε κάποιο άλλο άτομο.

· Υπάρχει δυσκολία στην εξακρίβωση της πρόθεσης.

· Έχει σχέση με πολιτική, ηθική.

· Κριτήριο για τα παιδιά είναι το μέγεθος της βλάβης ενώ για τους ενήλικες η πρόθεση.

· Υπάρχει διαφορετική ανοχή της επιθετικότητας μεταξύ πολιτισμών.

Ποιες έννοιες σχετίζονται με την επιθετικότητα;

· Σύγκρουση. Διαφωνία όσον αφορά την κατανομή των διαθέσιμων πόρων.

· Ματαίωση. Εμπόδιο στην ικανοποίηση μιας επιθυμίας ή ανάγκης.

· Θυμός. Συνοδεύει μια σύγκρουση ή ματαίωση. Συνήθως, έχει βραχυπρόθεσμη διάρκεια. Μετάθεση σε κοινωνικά αποδεκτούς στόχους.

· Εχθρότητα. Μεγαλύτερη διάρκεια, μικρότερη ένταση από τον θυμό. Ορατό στη συμπεριφορά.

· Διεκδίκηση. Τάση για κατοχύρωση δικαιωμάτων.

Που οφείλεται η επιθετικότητα;

· Στο ένστικτο. Εντούτοις οι θεωρίες των ενστίκτων θεωρούνται σήμερα άχρηστες και επιζήμιες.

· Σε Βιολογικούς παράγοντες. Συσχέτιση του επιπέδου τεστοστερόνης με σωματικά χαρακτηριστικά και πράξεις επιβολής κυριαρχίας.

· Σε Πολιτισμικούς παράγοντες

· Στην κοινωνική μάθηση: εκτεταμένη οικογένεια, αυστηροί γονείς, επιθετικά παιδιά

· Στον αυστηρό κοινωνικό έλεγχο, όταν υπάρχει υψηλή απόσταση εξουσίας και αποδοχή της «νομιμότητας» της επιθετικότητας.

· Στις Κοινωνικές συνθήκες: κοινωνικό άγχος και εγκληματικότητα, σχέση πατέρα-αγοριού και «αντισταθμιστικός φαλλοκρατισμός».

· Στο ρόλο των μέσων μαζικής επικοινωνίας.

Χρονημική είναι η μελέτη της χρήσης του χρόνου στη μη λεκτική επικοινωνία. Ο τρόπος που κάποιος αντιλαμβάνεται την αξία του χρόνου, τις δομές του χρόνου και με τον οποίο αντιδρά στα χρονικά πλαίσια επικοινωνίας. Μεταξύ των πολιτισμών η αντίληψη του χρόνου παίζει μεγάλο ρόλο στη διαδικασία της μη λεκτικής επικοινωνία. Οι αντιλήψεις για τον χρόνο περιλαμβάνουν την ακρίβεια, την προθυμία να περιμένουμε σε μια ουρά και την αλληλεπίδρασή μας με τους άλλους. Η χρήση του χρόνου μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο ζωής, την καθημερινή ατζέντα, την ταχύτητα της ομιλίας, τις κινήσεις και το πόση ώρα μπορεί κάποιος να αφιερώσει στο να ακούσει τον άλλο.

Ο χρόνος μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης ως δείκτης κοινωνικού στάτους. Για παράδειγμα, στις περισσότερες εταιρίες το αφεντικό μπορεί να διακόψει μια διαδικασία για να συμμετάσχει σε μια αυτοσχέδια συνάντηση οποιαδήποτε στιγμή, αλλά ο μέσος εργαζόμενος θα πρέπει να κλείσει ραντεβού για να δει το αφεντικό. Ο τρόπος με τον οποίο διαφορετικές κουλτούρες αντιλαμβάνονται το χρόνο μπορεί να επηρεάσει επίσης και την επικοινωνία. Ως εκ τούτου ο "χρονικός ορίζοντας" θεωρείται ως μια από τις συνιστώσες της μη λεκτικής επικοινωνίας.

 Οι άλλες συνιστώσες της μη λεκτικής επικοινωνίας είναι η απτική επικοινωνία (μέσω αγγιγμάτων), η κινησιακή (μέσω των κινήσεων του σώματος), η παραγλωσσική (μέσω των ήχων και της χροιάς της φωνής) και η χωρική (το πόσος χώρος αφήνεται ανάμεσα σε δύο συνομιλητές).

Ως αποτέλεσμα του τρόπου χρήσης και της πρόσληψης του χρόνου, οι διάφοροι πολιτισμοί χαρακτηρίζονται ως Μονοχρνικοί ή Πολυχρονικοί.

Μονοχρονικό σύστημα

Ένα μονοχρονικό σύστημα σημαίνει ότι τα πράγματα γίνονται ένα-ένα κάθε φορά και ο χρόνος χωρίζεται σε ακριβείς, μικρές μονάδες. Βάσει του συστήματος αυτού, ο χρόνος μπορεί να προγραμματιστεί, να οργανωθεί και είναι διαχειρίσιμος.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να θεωρηθούν ως μια μονοχρονική κοινωνία. Αυτή η αντίληψη προέκυψε κατά τη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης , όταν "η ζωή στο εργοστάσιο απαιτούσε από το εργατικό δυναμικό να είναι σε ετοιμότητα και στη θέση του σε μια δεδομένη στιγμή. " (Guerrero, DeVito & Hecht, 1999, σελ. 238). Πολλοί Αμερικανοί πιστεύουν ότι ο χρόνος είναι ένας πολύτιμος πόρος που δεν πρέπει να σπαταλάται και ότι πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη. Ο χρόνος αγοράζεται, εξοικονομείται, ξοδεύεται και δημιουργείται. Ο χρόνος μπορεί να αναλυθεί σε έτη, μήνες, ημέρες, ώρες, λεπτά, δευτερόλεπτα ακόμη και σε χιλιοστά του δευτερολέπτου. Τον χρησιμοποιούμε για να δομήσουμε τόσο την καθημερινή μας ζωή όσο και τα μελλοντικά γεγονότα. Έχουμε χρονοδιαγράμματα που πρέπει να ακολουθήσουμε: ραντεβού που θα πρέπει να πάμε σε συγκεκριμένη ώρα, μαθήματα που αρχίζουν και τελειώνουν σε ορισμένες χρονικές περιόδους, δουλειές που αρχίζουν και τελειώνουν σε ορισμένες χρονικές περιόδους, ακόμα και οι αγαπημένο μας τηλεοπτικές εκπομπές, ξεκινούν και καταλήγουν σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. »

Όπως υποστήριξε ο Edward T. Hall σχετικά με την οπτική γωνία του Αμερικανού για τον χρόνο στον κόσμο των επιχειρήσεων, «το πρόγραμμα είναι ιερό". Ως αποτέλεσμα αυτής της προοπτικής, οι μονοχρονικοί πολιτισμοί αξιολογούν πολύ υψηλά τον χρόνο, τα χρονοδιαγράμματα, τον προγραμματισμό και την επίτευξη ενός στόχου. Αυτές οι κουλτούρες δεσμεύονται από τα χρονοδιαγράμματα και μπορεί να θεωρήσουν όποιον δεν συμμερίζεται την ίδια αντίληψη για το χρόνο ως ασεβή και αναποτελεσματικό.

Πολυχρονικό σύστημα

Το πολυχρονικό σύστημα είναι αυτό όπου πολλά πράγματα μπορούν να γίνουν με τη μία, όπου υπάρχει μια ευρύτερη αντίληψη για τον χρόνο ο οποίος θεωρείται περισσότερο ρευστός και επαρκής. Παραδείγματα πολυχρονικής συμπεριφοράς είναι το να πληκτρολογείς ενώ μιλάς στο τηλέφωνο ή να κρατάς σημειώσεις ενώ συμμετέχεις σε μια συνεδρίαση. Η πολυχρονία αντιτίθεται με την μονοχρονία που σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις ένα πράγμα τη φορά.

Οι πολυχρονικοί πολιτισμοί, είναι πολύ λιγότερο επικεντρωμένοι στην λογιστική ακρίβεια της κάθε στιγμής. Όπως σημειώνει ο Raymond Cohen, οι πολυχρονικές κουλτούρες είναι πιο εστιασμένες στην παράδοση και τις σχέσεις παρά στους στόχους. Σημειώνει ότι οι "παραδοσιακές κοινωνίες έχουν στη διάθεσή τους όλο το χρόνο του κόσμου. Οι αυθαίρετες υποδιαιρέσεις του ρολογιού πολύ μικρή σημασία έχουν για πολιτισμούς που βασίζονται στον κύκλο των εποχών, το αναλλοίωτο μοτίβο της αγροτικής ζωής, τη ζωή της κοινότητας, και το ημερολόγιο των θρησκευτικών εορτών "(Cohen, 1997, σ. 34).

Οι πολυχρονικές κουλτούρες είναι περισσότερο εστιασμένες στις σχέσεις, παρά στον κύκλο τουρολογιού. Δεν έχουν κανένα πρόβλημα αν αργήσουν σε ένα ραντεβού αν κάνουν κάτι άλλο ή αν υπερβούν κάποιο χρονοδιάγραμμα, επειδή η έννοια του χρόνου είναι ρευστή και μπορεί εύκολα να επεκταθεί ή να περιοριστεί, ανάλογα με τις ανάγκες. Ως αποτέλεσμα, οι πολυχρονικοί πολιτισμοί έχουν πολύ λιγότερο τυπική αντίληψη του χρόνου. Δεν κυριαρχούνται από την ακρίβεια των ημερολογίων και των χρονοδιαγραμμάτων. Αντίθετα, σε πολλές περιπτώσεις προγραμματίζουν πολλαπλά ραντεβού ταυτόχρονα έτσι ώστε η διατήρηση ενός χρονοδιαγράμματος να είναι αδύνατη.»