Θεία Λειτουργία: Προσκομιδή ή Πρόθεση

Α. ΓΕΝΙΚΑ

Β. Προσκομιδή ή Πρόθεση.

Γ. Η Λειτουργία των Κατηχουμένων.

Δ. Η Λειτουργία των Πιστών.

Ε. Η απόλυση

Β. ΠΡΟΣΚΟΜΙΔΗ Η ΠΡΟΘΕΣΗ.

Προσκομιδή (από το ρήμα προσκομίζω) ή Πρόθεση είναι η προετοιμασία των Τιμίων Δώρων, δηλαδή του άρτου και του οίνου, που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν κατά την τέλεση του μυστηρίου της Θ. Ευχαριστίας.

Η ακολουθία της Προσκομιδής και η όλη προετοιμασία γίνεται σε ένα ειδικό τόπο που βρίσκεται στο αριστερό μέρος του Ιερού και καλείται και αυτός Προσκομιδή. Συνήθως είναι μία μικρή κόγχη η στην απλούστερη περίπτωση ένα μικρό τραπέζι.

Κατά την ακολουθία της Προσκομιδής ο ιερέας τοποθετεί επάνω στο άγιο Δισκάριο το κεντρικό τμήμα από το πρόσφορο (λειτουργία), που είναι η μερίδα εκείνη που πρόκειται να καθαγιασθεί. Η μερίδα αυτή λέγεται Αμνός». Στην συνέχεια αποσπά από το πρόσφορο μικρότερες μερίδες μνημονεύοντας συγχρόνως και τα ονόματα της Παναγίας, των Αγγέλων, του Προδρόμου και των Προφητών, των Αποστόλων, των Πατέρων, των Μαρτύρων, των Οσίων, των Αγίων, των Κληρικών, καθώς επίσης και όλα τα ονόματα των νεκρών και των ζώντων, που έχουν φέρει οι πιστοί (μας είναι γνωστή η φράση που λέγεται στην Μεγάλη Είσοδο: «και ων τα ονόματα εμνημονεύσαμεν εν τη θεία και ιερά προθέσει ζώντων τε και τεθνεώτων». Για τον καθένα από όσους μνημονεύει ο ιερέας βγάζει και μία ειδική μικρή μερίδα.

Έτσι επάνω στο Αγ. Δισκάριο αναπαρίσταται ολόκληρη η Εκκλησία στην παγκόσμια και οικουμενική της διάσταση, που καλύπτει τον ουρανό και την γη, το σήμερα και το χθες παρατεινόμενα στους αιώνες.

Όπως γίνεται σήμερα η Προσκομιδή, σύμφωνα με τα όσα λέγει ο ιερέας, συμβολίζει το πάθος και την ταφή του Κυρίου. Παλαιότερα η Προσκομιδή γίνονταν μετά την Λειτουργία των Κατηχουμένων⁹. Όταν όμως καταργήθηκε η τάξη των Κατηχουμένων, η Προσκομιδή μεταφέρθηκε στον Όρθρο, όποτε πήρε και την συμβολική σημασία της Γεννήσεως του Κυρίου, που έρχεται να σφραγισθεί για την σωτηρία των πιστών.

Παραπομπές

⁹. Στην Προσκομιδή παλαιότερα συμμετείχε και ο λαός. Αφού έφευγαν οι Κατηχούμενοι από τον Ναό, έπαιρναν οι πιστοί τα δώρα τους (το πρόσφορο και το κρασί) Και τα «προσεκόμιζαν» εκείνη την ώρα στον επίσκοπο η τον ιερέα, για να προσφέρει αυτός κατόπιν την Ευχαριστία στον Θεό.