(Enter FRIAR LAWRENCE and PARIS)

(Εισέρχονται ο ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ και ο ΠΑΡΗΣ)

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

On Thursday, sir? the time is very short.

Την Πέμπτη, λέτε, κύριε; Σύντομος είναι ο χρόνος.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

My father Capulet will have it so;

Αυτό είναι το θέλημα, πάτερ, του Καπουλέτου.

And I am nothing slow to slack his haste.

Κι εγώ δεν είμαι πρόθυμος την βιάση να του κόψω.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

You say you do not know the lady's mind:

Μα είπες πως της κοπελιάς τη γνώμη δεν την ξέρεις.

5

Uneven is the course, I like it not.

Κάπως περίεργα πράγματα αυτά και δεν μ' αρέσουν.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Immoderately she weeps for Tybalt's death,

Εκείνη κλαίει παράλογα που πέθανε ο Τυβάλτης

And therefore have I little talk'd of love;

και ως εκ τούτου δεν μπορώ γι' αγάπη να μιλήσω.

For Venus smiles not in a house of tears.

Η Αφροδίτη δεν γελά σε δακρυσμένο σπίτι.

Now, sir, her father counts it dangerous

Για τούτο, ο πατέρας της, λέει πως κινδυνεύει

10

That she doth give her sorrow so much sway,

να κατακυριεύεται από τη λύπη τόσο

And in his wisdom hastes our marriage,

και μέσα στη σοφία του, βιάζει την παντρειά μας,

To stop the inundation of her tears;

μήπως και της σταμάταγε των δάκρυων η πλημμύρα

Which, too much minded by herself alone,

που έρχεται σαν βρίσκεται μόνη συλλογισμένη

May be put from her by society:

ενώ θα της περνούσε αν, κάποιον για σύντροφο είχε.

15

Now do you know the reason of this haste.

Τώρα γνωρίζεις το λοιπόν, το λόγο για την βιάση.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

(aside) I would I knew not why it should be slowed.—

Μακάρι να μην ήξερα το λόγο του ν’ αργήσει^[1].

Look, sir, here comes the lady toward my cell.

Κοιτάξτε κύριε, έρχεται η κόρη στο κελί μου.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Happily met, my lady and my wife!

Ω, ευτυχής συνάντηση, κυρά και σύζυγέ μου.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

That may be, sir, when I may be a wife.

Ίσως, αν γίνω σύζυγος κάποτε, κυριέ μου^[2]

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

20

That may be must be, love, on Thursday next.

Την Πέμπτη να γενεί μπορεί, αγάπη, το ίσως πρέπει^[3].

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

What must be shall be.

Αυτό που πρέπει να γενεί, θα γίνει.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

That's a certain text.

Ανυπερθέτως.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Come you to make confession to this father?

Ήρθες για εξομολόγηση στον άγιο πατέρα;

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

To answer that, I should confess to you.

Αν σου έλεγα, τότε εσύ, θα ‘σουν εξομολόγος^[4].

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

25

Do not deny to him that you love me.

Μην του αρνηθείς πως μ' αγαπάς.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

I will confess to you that I love him.

Ξομολογούμαι σου, λοιπόν, πως αγαπώ εκείνον.^[5].

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

So will ye, I am sure, that you love me.

Μα είμαι βέβαιος, θα του πεις, πως αγαπάς κι εμένα

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

If I do so, it will be of more price,

Αν γίνει έτσι, σίγουρα, περσότερο θα αξίζει

Being spoke behind your back, than to your face.

πίσω απ' την πλάτη σου αν το πω, παρά εδώ μπροστά σου^[6].

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

30

Poor soul, thy face is much abused with tears.

Φτωχή ψυχή, τα δάκρυα σου χάλασαν την όψη.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

The tears have got small victory by that;

Τα δάκρυα δεν πέτυχαν μεγάλη νίκη έτσι

For it was bad enough before their spite.

διότι πρόσωπο άσχημο είχα και πριν αρχίσουν.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Thou wrong'st it, more than tears, with that report.

Πλειότερο απ' τα δάκρυα, το αδικούν τα λόγια.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

That is no slander, sir, which is a truth;

Δεν είναι συκοφάντημα, κύριε η αλήθεια.

35

And what I spake, I spake it to my face.

κι είπα καταπρόσωπο σε μένα αυτό που είπα.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Thy face is mine, and thou hast slander'd it.

Δικό μου είναι το πρόσωπο και συ μου το προσβάλλεις

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

It may be so, for it is not mine own.

Μπορεί να είναι όπως τα λες, αφού δεν είν' δικό μου^[7].

Are you at leisure, holy father, now;

Μην είσαι εύκαιρος για με, άγιε πατέρα, τώρα;

Or shall I come to you at evening mass?

Ή να 'ρθω του εσπερινού την ώρα να τα πούμε;

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

40

My leisure serves me, pensive daughter, now.

Είμαι και τώρα εύκαιρος, στοχαστική μου κόρη.

My lord, we must entreat the time alone.

Κύριε, σας παρακαλώ, δώστε μας χρόνο μόνους

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

God shield I should disturb devotion!

Να με φυλάξει ο θεός, την πίστη αν εμποδίσω.

Juliet, on Thursday early will I rouse ye:

Θα σε ξυπνήσω το πρωί, την Πέμπτη, Ιουλιέτα.

Till then, adieu; and keep this holy kiss.

Ως τότε, αντίο. Κράτησε αυτό τ' άγιο φιλί μου.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

45

O shut the door! and when thou hast done so,

Αχ, κλείσ' την πόρτα, κι ύστερα έλα εδώ και κλάψε

Come weep with me; past hope, past cure, past help!

μαζί μου. Ελπίδα πια δεν ζει, γιατρειά, καμιά βοήθεια!

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

Ah, Juliet, I already know thy grief;

Αχ, Ιουλιέτα, έμαθα ήδη τον πόνο που έχεις.

It strains me past the compass of my wits:

Μου ξεπερνά κατά πολύ των γνώσεων την πυξίδα.

I hear thou must, and nothing may prorogue it,

Ξέρω σε υποχρεώνουνε, κι αναβολή δεν παίρνει

50

On Thursday next be married to this county.

την Πέμπτη που μας έρχεται, να παντρευτείς τον κόμη.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

Tell me not, friar, that thou hear'st of this,

Αχ, πάτερ, μη μου λες τι άκουσες για το θέμα

Unless thou tell me how I may prevent it:

εκτός κι αν ξέρεις να μου πεις και πώς θα τ' αποφύγω

If, in thy wisdom, thou canst give no help,

Αν μέσ' απ' τη σοφία σου, βοήθεια δεν μου δώσεις

Do thou but call my resolution wise,

μην πεις ότι απόφαση σωστή δεν έχω πάρει

55

And with this knife I'll help it presently.

κι ευθύς εδώ την εκτελώ με το μαχαίρι τούτο.

God join'd my heart and Romeo's, thou our hands;

Τις δυο καρδιές μας ένωσε ο Θεός• και συ τα χέρια.

And ere this hand, by thee to Romeo seal'd,

Και πριν το χέρι, που εσύ έδωσες του Ρωμαίου

Shall be the label to another deed,

σε άλλου μπει γαμήλιου, σφραγίδα, συμβολαίου

Or my true heart with treacherous revolt

και η καρδιά μου η πιστή προδότρα αντιγυρίσει

60

Turn to another, this shall slay them both:

και σ' άλλονε στραφεί, αυτό θα σφάξει και τα δύο.

Therefore, out of thy long-experienced time,

Γι' αυτό απ' την πολύχρονη μεγάλη σου εμπειρία

Give me some present counsel, or, behold,

δώσε μου κάποια συμβουλή, ή δες πως τώρ' αμέσως

'Twixt my extremes and me this bloody knife

σε μένα και στα βάσανα το κοφτερό μαχαίρι

Shall play the umpire, arbitrating that

πώς βάζω μεσολαβητή, για να ξεκαθαρίσει

65

Which the commission of thy years and art

αυτό που η πολύχρονη πείρα σου και η τέχνη

Could to no issue of true honour bring.

δεν θα μπορέσουν την τιμή μου τώρα να γλιτώσουν.

Be not so long to speak; I long to die,

Μα μην αργείς τα λόγια σου. Κάλλιο έχω να πεθάνω

If what thou speak'st speak not of remedy.

εάν τα όσα θα μου πεις, δεν φέρουν κάποια λύση.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

Hold, daughter: I do spy a kind of hope,

Σύχασε θυγατέρα μου. Βλέπω μια κάποια ελπίδα

70

Which craves as desperate an execution.

που αποζητά εκτέλεση απελπισμένη, όπως

As that is desperate which we would prevent.

αυτό που αποτρέπουμε, απελπισμένο είναι.

If, rather than to marry County Paris,

Εάν, μπροστά στο γεγονός να παντρευτείς τον Πάρη

Thou hast the strength of will to slay thyself,

έχεις σθένος της θέλησης, να σφάξεις τον εαυτό σου,

Then is it likely thou wilt undertake

τότε μου φαίνεται εύκολα θα 'κανες κάτι άλλο

75

A thing like death to chide away this shame,

που μοιάζει με τον θάνατο, να διώξεις την ντροπή σου.

That copest with death himself to scape from it:

Τον Χάρο κατά πρόσωπο αν παλέψεις, της ξεφεύγεις.

And, if thou darest, I'll give thee remedy.

Αν το τολμήσεις, τότε 'γω το γιατρικό σου δίνω.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

O, bid me leap, rather than marry Paris,

Παρά τον Πάρη γι' άντρα μου να πάρω, διάταξέ με

From off the battlements of yonder tower;

να πέσω απ' του πύργου εκεί, την πολεμίστρα πάνω.

80

Or walk in thievish ways; or bid me lurk

Να πάω σε δρόμους με ληστές, να μείνω σ' έναν τόπο

Where serpents are; chain me with roaring bears;

γεμάτο φίδια, δέσε με μ' αρκούδες που μουγκρίζουν,

Or shut me nightly in a charnel-house,

ή κλείσε με ολονυχτίς σ' ένα οστεοφυλάκιο

O'er-cover'd quite with dead men's rattling bones,

γεμάτο όλο με κόκκαλα νεκρών που κροταλίζουν

With reeky shanks and yellow chapless skulls;

με μέλη που βρωμοκοπούν κι ασάγονα κρανία.

85

Or bid me go into a new-made grave

Ή διάταξε σ' ενός νεκρού νιόσκαφτο τάφο να 'μπω

And hide me with a dead man in his shroud;

να τυλιχτώ στο σάβανο μέσα του πεθαμένου.

Things that, to hear them told, have made me tremble;

Πράγματα που ακούγοντας με κάνανε να τρέμω

And I will do it without fear or doubt,

τώρα τα κάνω άφοβα, και δίχως άλλη σκέψη

To live an unstain'd wife to my sweet love.

να μείνω ακηλίδωτη για την γλυκιά μου αγάπη.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

90

Hold, then; go home, be merry, give consent

Λοιπον, γύρνα στο σπίτι σου, χαρούμενη και δέξου

To marry Paris: Wednesday is to-morrow:

τον Πάρη για να παντρευτείς. Αύριο είν’ Τετάρτη.

To-morrow night look that thou lie alone;

Αύριο βράδυ κοίταξε μόνη σου να πλαγιάσεις

Let not thy nurse lie with thee in thy chamber:

χωρίς η παραμάνα σου να είναι στο δωμάτιο.

Take thou this vial, being then in bed,

Πάρε το φιαλίδιο αυτό, σαν πας για ύπνο

95

And this distilled liquor drink thou off;

και το υγρό διάλυμα να πιεις μέχρι τον πάτο.

When presently through all thy veins shall run

Αμέσως μόλις σε όλες σου τις φλέβες μέσα τρέξει

A cold and drowsy humour, for no pulse

μια κρύα νύστα θα αισθανθείς, και ο σφυγμός θα πέσει.

Shall keep his native progress, but surcease:

Έτσι δεν θα προωθηθεί κι η δράση του θα πάψει.

No warmth, no breath, shall testify thou livest;

Δεν θα ‘χεις ζέστη, αναπνοή πως ζεις ν’ αποδεικνύουν.

100

The roses in thy lips and cheeks shall fade

Τα ροδαλά σου μάγουλα και χείλη θα χλομιάσουν

To paly ashes, thy eyes' windows fall,

θα γίνουνε σταχτιά, θα πέσουν των ματιών τα φύλλα

Like death, when he shuts up the day of life;

όπως ο θάνατος μας κλει το φώς απ’ τη ζωή μας.

Each part, deprived of supple government,

Κάθε σου μέλος, δίχως την ευέλικτη κυβέρνια,

Shall, stiff and stark and cold, appear like death:

άκαμπτο, κρύο και σκληρό θα δείχνει πάνω-κάτου.

105

And in this borrow'd likeness of shrunk death

Έτσι, μ’ αυτή τη δανεική μορφή μικρού θανάτου

Thou shalt continue two and forty hours,

θα είσαι για ένα διάστημα σαράντα δύο ώρες.

And then awake as from a pleasant sleep.

Μετά ξυπνάς σαν να ‘τανε από ευχάριστο ύπνο.

Now, when the bridegroom in the morning comes

Ύστερα, όταν ο γαμπρός, από το στρώμα σου έλθει

To rouse thee from thy bed, there art thou dead:

να σε σηκώσει το πρωί, εσύ νεκρή θα είσαι.

110

Then, as the manner of our country is,

Τότε, κατά το έθιμο στη χώρα μας που ισχύει

In thy best robes uncover'd on the bier

ντυμένη στα καλύτερα, με φέρετρο ανοιγμένο

Thou shalt be borne to that same ancient vault

θα σε περάσουνε σ’ αυτό τ’ αρχαίο μαυσωλείο

Where all the kindred of the Capulets lie.

που η γενιά σας κείτεται, όλων των Καπουλέτων.

In the mean time, against thou shalt awake,

Στο μεταξύ, και πριν εσύ καλά-καλά ξυπνήσεις

115

Shall Romeo by my letters know our drift,

μαθαίνει ο Ρωμαίος τι έγινε με γράμμα που θα στείλω

And hither shall he come: and he and I

κι από εκεί μας έρχεται. Εγώ μαζί μ’ εκείνον

Will watch thy waking, and that very night

θα φτάσουμε σαν θα ξυπνάς, κι αυτή την ίδια νύχτα

Shall Romeo bear thee hence to Mantua.

σε παίρνει ο Ρωμαίος μας και φεύγετε στη Μάντουα.

And this shall free thee from this present shame;

Θα σε γλιτώσει όλο αυτό, απ’ την ντροπή που έχεις.

120

If no inconstant toy, nor womanish fear,

Όμως δεν πρέπει αστάθεια ή φόβος γυναικείος

Abate thy valour in the acting it.

το θάρρος να κλονίσουνε την ώρα που το κάνεις.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

Give me, give me! O, tell not me of fear!

Δώσ’ μου το εδώ, δώσ’ μου το εδώ! Φόβους μη μ' αναφέρεις!

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

Hold; get you gone, be strong and prosperous

Παρ’ το και φύγε. Δυνατή να είσαι και να εμμείνεις

In this resolve: I'll send a friar with speed

σ’ αυτή σου την απόφαση. Εγώ αδελφό θα στείλω

125

To Mantua, with my letters to thy lord.

να πάει γοργά στη Μάντουα, του κύρη σου το γράμμα.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

Love give me strength! and strength shall help afford.

Αγάπη δώσ’ μου δύναμη για να τα καταφέρω.

Farewell, dear father!

Άγιε πατέρα μου καλέ, το έχε γεια σ’ αφήνω!

Enter CAPULET, LADY CAPULET, NURSE, and two or three SERVINGMEN

Εισέρχονται ο ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ η ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ, η ΠΑΡΑΜΑΝΑ και ΥΠΗΡΕΤΕΣ

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

So many guests invite as here are writ.

Προσκάλεσε αυτούς εδώ μέσα που 'ναι γραμμένοι.

Sirrah, go hire me twenty cunning cooks.

Παιδί, πήγαινε κι είκοσι καλούς μαγείρους να ‘βρεις.

SECOND SERVANT:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ:

You shall have none ill, sir; for I'll try if they

can lick their fingers.

Δεν θα βρω ούτε έναν άχρηστο κύριε. Γιατί θα δοκιμάσω

να δω αν μπορούν να γλύφουν τα δάχτυλά τους^[8].

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

How canst thou try them so?

Και πώς μπορείς μ' αυτό να μου τους δοκιμάσεις;

SECOND SERVANT:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ:

5

Marry, sir, 'tis an ill cook that cannot lick his

Κύριε, μάγειρας κακός είν' όποιος δεν τα γλύφει

own fingers: therefore he that cannot lick his

τα δάχτυλα και έτσι αυτόν που δεν μπορεί να γλύφει

fingers goes not with me.

τα δάχτυλα, στα σίγουρα μαζί μου δεν τον παίρνω.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Go, be gone.

Πήγαινε, φεύγα.

(Exit SECOND SERVINGMAN).

(Εξέρχεται ο ΥΠΗΡΕΤΗΣ).

We shall be much unfurnished for this time.

Απροετοίμαστοι πολύ, θα 'μαστε για τον γάμο.

10

What, is my daughter gone to Friar Laurence?

Λοιπόν, πήγε η κόρη μου, στον αδελφό Λαυρέντιο;

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

Ay, forsooth.

Ναι, κύρη μου, έχει πάει.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Well, he may chance to do some good on her:

Ίσως μπορέσει τότε αυτός κάτι καλό να κάνει.

A peevish self-will'd harlotry it is.

Είν' ένα ξεροκέφαλο παλιόπαιδο, με νεύρα.

(Enter JULIET).

(Εισέρχεται η ΙΟΥΛΙΕΤΑ).

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

See where she comes from shrift with merry look.

Να, έρχεται απ' την άφεση, χαρούμενη στην όψη.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

15

How now, my headstrong! where have you been gadding?

Καλώς την πεισματάρα μου! Πού γύριζες ως τώρα;

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

Where I have learn'd me to repent the sin

Εκεί όπου με μάθανε το πώς να μετανιώνω

Of disobedient opposition

γι' αυτή την ανυπάκουη αντίδραση που είχα

To you and your behests, and am enjoin'd

με σένα και τις προσταγές σου. Μ' έχει χρεωμένη

By holy Laurence to fall prostrate here,

ο άγιος Λαυρέντιος, μπρούμυτα εδώ να πέσω

20

And beg your pardon: pardon, I beseech you!

συγνώμη να εκλιπαρώ. Παρακαλώ συγνώμη!

Henceforward I am ever ruled by you.

Και από εδώ και στο εξής δεν θα 'χω άλλη γνώμη.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Send for the county; go tell him of this:

Τον κόμη ειδοποίησε. Αμέσως να τα μάθει.

I'll have this knot knit up to-morrow morning.

Ξεμπλέκω αυτό το μπλέξιμο, αύριο μάνι-μάνι.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

I met the youthful lord at Laurence' cell;

Συνάντησα τον νέο, στο κελί του Λαυρεντίου.

25

And gave him what becomed love I might,

και του 'δωσα την πρέπουσα αγάπη που μπορούσα

Not step o'er the bounds of modesty.

δίχως τα όρια να διαβώ, που ορίζει η τιμή μου.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Why, I am glad on't; this is well: stand up:

Καλά, καλά, το χαίρομαι. Πολύ ωραία. Σήκω

This is as't should be. Let me see the county;

Έτσι σε θέλω. Ας πάω εγώ τώρα να βρω τον κόμη

Ay, marry, go, I say, and fetch him hither.

Άιντε μωρέ, πηγαίνετε, σας λέω και φέρτε μου τον!

30

Now, afore God! this reverend holy friar,

Τώρα, μα τον Θεό, σ' αυτόν, τον άγιο αδερφό μας

Our whole city is much bound to him.

η πόλη όλη θα 'πρεπε μετάνοιες να του κάνει.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

Nurse, will you go with me into my closet,

Θα έλθεις παραμάνα μου, πάνω στην κάμαρή μου

To help me sort such needful ornaments

να βοηθήσεις για να βρω, τα ταιριαστά στολίδια

As you think fit to furnish me to-morrow?

που λες ότι θα μου έπρεπαν, αύριο να φορέσω;

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

35

No, not till Thursday; there is time enough.

Την Πέμπτη, όχι αύριο, είναι καιρός ακόμα.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Go, nurse, go with her: we'll to church to-morrow.

Ναι παραμάνα, πήγαινε. Η εκκλησιά είναι αύριο.

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

We shall be short in our provision:

Μα καν δεν προλαβαίνουμε να προετοιμαστούμε.

'Tis now near night.

Η νύχτα φτάνει γρήγορα.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Tush, I will stir about,

Βλακείες! Τ' αναλαμβάνω

40

And all things shall be well, I warrant thee, wife:

κι όλα θα πάνε μια χαρά, ησύχασε γυναίκα.

Go thou to Juliet, help to deck up her;

Στην Ιουλιέτα πήγαινε, βόηθα στο στόλισμά της.

I'll not to bed to-night; let me alone;

Δεν πάω στο κρεβάτι μου απόψε, άφησέ με.

I'll play the housewife for this once. What, ho!

Θα κάνω τη νοικοκυρά για μια φορά. Έι, κάποιος!

They are all forth. Well, I will walk myself

Φύγανε όλοι. Το λοιπόν, μονάχος μου πηγαίνω

45

To County Paris, to prepare him up

στον κόμη Πάρη, να τον βρω, να τον προετοιμάσω

Against to-morrow: my heart is wondrous light,

για τ' αύριο. Αλάφρωμα μεγάλο στην καρδιά μου

Since this same wayward girl is so reclaim'd.

που αυτό το αλλοπρόσαλλο κορίτσι μου συνήλθε.

Exeunt

Εξέρχονται

(Enter JULIET and NURSE)

(Εισέρχονται η ΙΟΥΛΙΕΤΑ και η ΠΑΡΑΜΑΝΑ)

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

Ay, those attires are best: but, gentle nurse,

Τα ρούχα είναι τέλεια. Καλή μου παραμάνα,

I pray thee, leave me to myself to-night,

πολύ θερμά παρακαλώ, άσε με μόνη απόψε.

For I have need of many orisons

Χρειάζομαι πάρα πολλές δεήσεις ν' απευθύνω

To move the heavens to smile upon my state,

στους ουρανούς, χαμόγελο να δώσουν στην ζωή μου

5

Which, well thou know'st, is cross, and full of sin.

που ξέρεις πόσες συμφορές και αμαρτίες έχει.

(Enter LADY CAPULET).

(Εισέρχεται η ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ).

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

What, are you busy, ho? need you my help?

Έι, πώς πάει, έχετε δουλειά; Με θέλετε βοήθεια;

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

No, madam; we have cull'd such necessaries

Όχι μητέρα, διάλεξα όλα όσα χρειαζόμουν

As are behoveful for our state to-morrow:

και που ταιριάζουν γι' αύριο και την κατάστασή μας.

So please you, let me now be left alone,

Γι' αυτό και σας παρακαλώ, μόνη μου τώρα αφήστε

10

And let the nurse this night sit up with you;

κι ας μείνει η παραμάνα μου, μαζί σας για το βράδυ.

For, I am sure, you have your hands full all,

Γνωρίζω άλλωστε καλά, πως λείπουνε τα χέρια

In this so sudden business.

σε περιστάσεις ξαφνικές.

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

Good night:

Κόρη μου καληνύχτα.

Get thee to bed, and rest; for thou hast need.

Ξάπλωσε και ηρέμησε γιατί ανάγκη το 'χεις.

JULIET:

ΙΟΥΛΙΕΤΑ:

15

Farewell! God knows when we shall meet again.

Αντίο! Ξέρει ο Θεός, μόνο, αν ξαναβρεθούμε.

I have a faint cold fear thrills through my veins,

Μ’ έπιασε ένα σύγκρυο σε όλες μου τις φλέβες

That almost freezes up the heat of life:

και που σχεδόν μου πάγωσε τη θέρμη της ζωής μου.

I'll call them back again to comfort me:

Θα τις φωνάξω να 'ρθουνε, λίγο ν' αναθαρρήσω.

Nurse! What should she do here?

Αχ παραμάνα μου! Και τι θα κάνει αν έλθει μέσα;

20

My dismal scene I needs must act alone.

Αυτή τη θλιβερή σκηνή, μόνη πρέπει να παίξω.

Come, vial.

Έλα εδώ φιάλη μου.

What if this mixture do not work at all?

Και τι θα γίνει αν το πιοτό, καθόλου δεν δουλέψει;

Shall I be married then to-morrow morning?

Θα το δεχτώ πρωί-πρωί, αύριο να με παντρέψουν;

No, no: this shall forbid it: lie thou there.

Ποτέ! Αυτό θα τ' αποτρέψει. Μείνε συ δω πέρα.

(lays her knife down).

(Αφήνει κοντά της ένα μαχαίρι).

25

What if it be a poison, which the friar

Και τι αν το δηλητήριο, που ο πνευματικός μου

Subtly hath minister'd to have me dead,

το έδωσε τόσο κρυφά, έτσι ώστε να πεθάνω,

Lest in this marriage he should be dishonour'd,

τουλάχιστο απ' τον γάμο μου μη ντροπιαστεί ο ίδιος

Because he married me before to Romeo?

καθώς αυτός μας πάντρεψε, πρώτα με τον Ρωμαίο;

I fear it is: and yet, methinks, it should not,

Φοβούμαι μήπως είν' αυτό. Μα πάλι λέω πως όχι

30

For he hath still been tried a holy man.

αφού είναι άγιος άνθρωπος, καλά δοκιμασμένος.

How if, when I am laid into the tomb,

Και τι θα γίνει ξαπλωτή, στον τάφο όπως θα 'μαι

I wake before the time that Romeo

εάν ξυπνήσω πρόωρα, πριν φτάσει ο Ρωμαίος

Come to redeem me? there's a fearful point!

να με γλιτώσει; Αχ, πώς αυτή η σκέψη με τρομάζει!

Shall I not, then, be stifled in the vault,

Δεν θα με πιάσει πλάκωμα, μέσα στο μαυσωλείο

35

To whose foul mouth no healthsome air breathes in,

που άνοιγμα δεν έχει για να μπει φρέσκος αέρας,

And there die strangled ere my Romeo comes?

και θα χαθώ έτσι σκαστή, πριν έρθει ο Ρωμαίος;

Or, if I live, is it not very like,

Ωχ, κι άμα ζω και σηκωθώ, πιο πιθανό δεν είναι,

The horrible conceit of death and night,

το φοβερό αγρίεμα του χάρου και της νύχτας

Together with the terror of the place,--

αντάμα με τον τρόμο που το μέρος αναδίνει,

40

As in a vault, an ancient receptacle,

ένα μνημείο ταφικό, ένας αρχαίος θόλος

Where, for these many hundred years, the bones

που εκατοντάδες χρόνια εκεί τα κόκκαλα υπάρχουν

Of all my buried ancestors are packed:

θαμμένα των προγόνων μου και είναι σωριασμένα,

Where bloody Tybalt, yet but green in earth,

όπου ο Τυβάλτης μ' αίματα, νωπός φρεσκοθαμμένος

Lies festering in his shroud; where, as they say,

σαπίζει μες το σάβανο, εκεί που όλοι λένε

45

At some hours in the night spirits resort;--

κάποιες στιγμές μες τη νυχτιά, τα πνεύματα ξυπνούνε

Alack, alack, is it not like that I,

αλίμονο, αλίμονο, πιο πιθανό δεν είναι

So early waking, what with loathsome smells,

αν πρόωρα ξυπνήσω μες τη μυρωδιά της σήψης,

And shrieks like mandrakes' torn out of the earth,

στου μανδραγόρα τις στριγγλιές, που βγάζει αν τον ξεθάβουν

That living mortals, hearing them, run mad:--

κι αν τις ακούσουν οι θνητοί, χάνουν το λογικό τους

50

O, if I wake, shall I not be distraught,

Ω, αν ξυπνήσω, στο μυαλό τρέλα δεν θα μου έρθει

Environed with all these hideous fears?

τριγυρισμένη από αυτούς τους φόβους τους απαίσιους;

And madly play with my forefather's joints?

Κι αν μανιασμένη των νεκρών τα οστά πάρω και παίζω;

And pluck the mangled Tybalt from his shroud?

Κι αν τον Τυβάλτη αιμόφυρτο βγάλω απ' το σάβανό του;

And, in this rage, with some great kinsman's bone,

Κι αν στη μανία μου αυτή, με κόκαλο προγόνου

55

As with a club, dash out my desperate brains?

σαν να 'χα ένα ρόπαλο, ξεχύσω τα μυαλά μου;

O, look! methinks I see my cousin's ghost

Ω, δες! Νομίζω βλέπω του ξαδέλφου μου το φάσμα

Seeking out Romeo, that did spit his body

να ψάχνει τον Ρωμαίο μου, αυτόν που μες το σώμα

Upon a rapier's point: stay, Tybalt, stay!

το ξίφος του έμπηξε βαθιά. Στάσου, Τυβάλτη, στάσου!

Romeo, I come! this do I drink to thee.

Ρωμαίο έρχομαι μαζί! Για σε, αυτό το πίνω.

(She drinks and falls down on the bed, hidden by the bed curtains).

(Πίνει από το φιαλίδιο και πέφτει στο κρεβάτι της, κρυμμένη από τις κουρτίνες).

Enter LADY CAPULET and NURSE

Εισέρχεται η ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ και η ΠΑΡΑΜΑΝΑ

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

Hold, take these keys, and fetch more spices, nurse.

Παρ’ τα κλειδιά, μυρωδικά να φέρεις παραμάνα^[9].

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

They call for dates and quinces in the pastry.

Ζητούν κυδώνια και χουρμά κάτω στο ζυμωτήριο.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Come, stir, stir, stir! the second cock hath crow'd,

Εμπρός, εμπρός και λάλησε το δεύτερο κοκόρι.

The curfew-bell hath rung, 'tis three o'clock:

και η καμπάνα σήμανε πως τρεις είναι η ώρα.

5

Look to the baked meats, good Angelica:

Δες τα ψημένα κρέατα, καλή Αγγελική μου.

Spare not for the cost.

Έξοδα μην λυπόσαστε.

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

Go, you cot-quean, go,

Φεύγα γριά-νοικοκυρά.

Get you to bed; faith, You'll be sick to-morrow

Πήγαινε στο κρεβάτι σου. Άρρωστος θα ‘σαι αύριο

For this night's watching.

με τούτο το ξενύχτημα.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

10

No, not a whit: what! I have watch'd ere now

Καθόλου! τι νομίζεις; Ξενύχτησα και άλλοτε

All night for lesser cause, and ne'er been sick.

για πιο μικρές αιτίες και δεν αρρώστησα ποτέ.

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

Ay, you have been a mouse-hunt in your time;

Ναι, ξέρω πως στα νιάτα σου, κυνήγαγες ποντίκια!

But I will watch you from such watching now.

Μα σου προσέχω τώρα εγώ, τέτοιες απροσεξίες.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

A jealous hood, a jealous hood!

Ορίστε μια ζηλιάρα εδώ!

15

Now, fellow,

Έλα παιδί.

What's there?

Τι φέρνεις;

FIRST SERVANT:

ΠΡΩΤΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ:

Things for the cook, sir; but I know not what.

Πράματα για το μάγειρα, κύριε. Δεν ξέρω τι 'ναι .

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Make haste, make haste.

Γρήγορα, κάντε γρήγορα.

Sirrah, fetch drier logs:

Εσύ, φέρε μας ξύλα.

20

Call Peter, he will show thee where they are.

Και πες του Πέτρου, τα στεγνά που είναι να σου δείξει.

SECOND SERVANT:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ:

I have a head, sir, that will find out logs,

Μα έχω κύριε στο μυαλό όλη την ώρα ξύλα.

And never trouble Peter for the matter.

Δεν είν’ ανάγκη να ενοχλώ τον Πέτρο για το θέμα.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Mass, and well said; a merry whoreson, ha!

Μα τον Θεό, ο μπάσταρδος, πολύ ωραία το είπε!

Thou shalt be logger-head. Good faith, 'tis day:

Έχει τα ξύλα για μυαλό! Στην πίστη μου, χαράζει.

25

The county will be here with music straight,

Ο κόμης με την μουσική θα έρθει όπου να ‘ναι

For so he said he would: I hear him near.

Έτσι μου 'πε τουλάχιστο. Μα να που τον ακούω.

Nurse! Wife! What, ho! What, nurse, I say!

Ε, παραμάνα! Ε, κυρά! Ε, λέω, παραμάνα!

Go waken Juliet, go and trim her up;

Την Ιουλιέτα πήγαινε, ξύπνα κι ετοίμασέ τη.

I'll go and chat with Paris: hie, make haste,

Πάω με τον Πάρη να τα πω. Άιντε, άιντε βιαστείτε,

30

Make haste; the bridegroom he is come already:

Βιαστείτε, τρέξτε κι ο γαμπρός μας έχει ήδη έλθει.

Make haste, I say.

Βιαστείτε, λέω, γρήγορα!

Exeunt

(Εξέρχονται).

Enter NURSE.

Εισέρχεται η ΠΑΡΑΜΑΝΑ.

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

Mistress! what, mistress! Juliet! fast, I warrant her, she:

Κυρά! Κυρία! Ιουλιέτα! Τι βαριά κοιμάται!

Why, lamb! why, lady! fie, you slug-a-bed!

Αρνάκι μου! Κυρούλα μου! Ντροπή σου βρε τεμπέλα!

Why, love, I say! madam! sweet-heart! why, bride!

Έλα σου λέω αγάπη μου! Κυρία! Καρδιά μου! Νύφη!

What, not a word? you take your pennyworths now;

Τι, ούτε λέξη; Τώρα εσύ εδώ βαριοκοιμάσαι!

5

Sleep for a week; for the next night, I warrant,

Κοιμήσου όσο θες γιατί, αύριο στο εγγυώμαι

The County Paris hath set up his rest,

ο κόμης Πάρης μια χαρά θα ‘χει το ανάπαμά του

That you shall rest but little. God forgive me,

όμως για σε ανάπαυση δεν θα’χει. Σχώρα Θέ, μου,

Marry, and amen, how sound is she asleep!

Αμήν κι εντάξει. Τι βαριά που είναι κοιμισμένη!

I must needs wake her. Madam, madam, madam!

Πρέπει να την ξυπνήσω πια. Κυρά, κυρά! Κυρία!

10

Ay, let the county take you in your bed;

Άι και να έρθει ο κόμης σου, να σ’ εύρη στο κρεβάτι,

He'll fright you up, i' faith. Will it not be?

το αίμα θα σου έκοβε, στην πίστη μου. Δεν είναι;

(She draws the curtain)

(Ανοίγει την κουρτίνα)

What, dress'd! and in your clothes! and down again!

Τι; Ντυμένη με τα ρούχα; Και ακόμα μου κοιμάσαι!

I must needs wake you; Lady! lady! lady!

Πρέπει να σε ξυπνήσω πια. Κυρά, κυρά! Κυρία!

Alas, alas! Help, help! my lady's dead!

Αλίμονο! Βοήθεια! Είναι νεκρή η κυρά μου!

15

O, well-a-day, that ever I was born!

Ω μέρα τρισκατάρατη που είμαι γεννημένη!

Some aqua vitae, ho! My lord! my lady!

Φέρτε μου τώρα ένα ρακί. Αφέντη μου, κυρά μου!

(Enter LADY CAPULET).

(Εισέρχεται η ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ).

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

What noise is here?

Τι είν’ αυτός ο θόρυβος;

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

O lamentable day!

Ω μέρα λυπημένη!

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

What is the matter?

Μα τι συμβαίνει το λοιπόν;

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

20

Look, look! O heavy day!

Για δες, για δες! Ω μέρα!

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

O me, O me! My child, my only life,

Ωιμέ, ωιμέ, η κόρη μου! Η μόνη μου ζωή μου!

Revive, look up, or I will die with thee!

Σήκω, αναστήσου, ή χάνομαι κι εγώ μαζί με σένα!

Help, help! Call help.

Βοήθεια, βοήθεια! Φώναξε για βοήθεια!

(Εισέρχεται ο ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ).

(Εισέρχεται ο ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ).

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

For shame, bring Juliet forth; her lord is come.

Ντροπή, Ιουλιέτα έλα εδώ κι ο κύρης σου έχει έλθει.

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

25

She's dead, deceased, she's dead; alack the day!

Είναι νεκρή, επέθανε,νεκρή! Αλί στη μέρα!

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

Alack the day, she's dead, she's dead, she's dead!

Αλί στη μέρα, είναι νεκρή, νεκρή και πεθαμένη!

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Ha! let me see her: out, alas! she's cold:

Χα! να τη δώ. Αλίμονο! Πώς είναι παγωμένη!

Her blood is settled, and her joints are stiff;

Το αίμα της σταμάτησε, τα μέλη έχουν σκληρύνει,

Life and these lips have long been separated:

και η ζωή από τα χείλη της απ’ ώρα έχει φύγει.

30

Death lies on her like an untimely frost

Ο θάνατος απλώθηκε πάνω της σαν τον πάγο

Upon the sweetest flower of all the field.

τον πρόωρο στο πιο γλυκό του χωραφιού λουλούδι.

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

O lamentable day!

Ω, μέρα μες τους στεναγμούς!

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

O woful time!

Ω πικραμένη ώρα!

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Death, that hath ta'en her hence to make me wail,

Ο Χάρος που την άρπαξε, για να μοιρολογήσω

35

Ties up my tongue, and will not let me speak.

μου έδεσε τη γλώσσα μου κι αμίλητο μ’ αφήνει.

(Enter FRIAR LAWRENCE, County PARIS, and MUSICIANS).

(Εισέρχονται ο ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ, ο ΠΑΡΗΣ και ΜΟΥΣΙΚΟΙ).

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

Come, is the bride ready to go to church?

Έτοιμη για την εκκλησιά είναι η νύφη; Ελάτε!

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Ready to go, but never to return.

Να πάει ετοιμάστηκε, αλλά να μη γυρίσει.

O son! the night before thy wedding-day

Αχ γιε μου, την παραμονή του γάμου σου τη νύχτα

Hath Death lain with thy wife. There she lies,

ο χάρος με τη νύφη σου επλάγιασε. Να δες την

40

Flower as she was, deflowered by him.

τέτοιο λουλούδι που ήτανε, το μάδησε εκείνος.

Death is my son-in-law, Death is my heir;

Έχω το θάνατο γαμπρό, τον Χάρο κληρονόμο

My daughter he hath wedded: I will die,

Την κόρη μου παντρεύτηκε κι εγώ θε να πεθάνω

And leave him all; life, living, all is Death's.

κι όλα τ’ αφήνω σε αυτόν: ζωή και βιος του ανήκουν.

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Have I thought long to see this morning's face,

Τόσο καιρό σκεφτόμουνα να δω αυτή τη μέρα

45

And doth it give me such a sight as this?

κι αυτή μου δίνει ένα πικρό θέαμα σαν ετούτο;

LADY CAPULET:

ΛΑΙΔΗ ΚΑΠΟΥΛΕΤΗ:

Accursed, unhappy, wretched, hateful day!

Καταραμένη, δυστυχής, κακιά με μίσος μέρα!

Most miserable hour that e'er time saw

Ώρα που ο καιρός ποτέ, χειρότερη δεν είδε

In lasting labour of his pilgrimage!

στο μακρινό κουραστικό δρόμο που ταξιδεύει!

But one, poor one, one poor and loving child,

Το είχα ένα η φτωχή, μονάκριβο παιδί μου

50

But one thing to rejoice and solace in,

ένα μονάχα για χαρά, ένα παρηγοριά μου,

And cruel death hath catch'd it from my sight!

κι ο άπονος ο θάνατος πήρε την ακριβή μου!

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

O woe! O woful, woful, woful day!

Ωχού! Ωχού! Ωχού άχαρη! Ώχου μια τέτοια μέρα!

Most lamentable day, most woful day,

Μια μέρα όλο στεναγμό, με πίκρα όλη μέρα,

That ever, ever, I did yet behold!

που τέτοια της ποτέ, ποτέ, ποτέ δεν έχω δει ως τώρα!

55

O day! O day! O day! O hateful day!

Ω ημέρα! Ω ημέρα! Ω ημέρα μισημένη! Ωιμέ!

Never was seen so black a day as this:

Δεν έγινε ξανά ποτέ, μια τόσο μαύρη μέρα.

O woful day, O woful day!

Ω ημέρα μισημένη! Ωιμέ! Ώχου μια τέτοια μέρα!

PARIS:

ΠΑΡΗΣ:

Beguiled, divorced, wronged, spited, slain!

Τη γέλασες, την χώρισες, την πόνεσες αδίκως

Most detestable death, by thee beguil'd,

την πήρες θάνατε απεχθή, από σέ παρασυρμένη

60

By cruel cruel thee quite overthrown!

‘πό σένανε σκληρέ - σκληρέ, τέλεια εκθρονισμένη!

O love! O life! not life, but love in death!

Ζωή μου! Αγάπη! Όχι ζωή, αγάπη πεθαμένη!

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

Despised, distressed, hated, martyr'd, kill'd!

Ω, σιχαμένη, μισητή, μαρτυρική, του φόνου,

Uncomfortable time, why camest thou now

ώρα των πόνων και γιατί τάχα μας ήρθες τώρα

To murder, murder our solemnity?

για να σκοτώσεις τη χαρά, να τη δολοφονήσεις;

65

O child! O child! my soul, and not my child!

Παιδάκι μου! Παιδάκι μου! Ψυχή μου, όχι παιδί μου!

Dead art thou! Alack! my child is dead;

Είσαι νεκρή! Αλίμονο! Νεκρό είν’ το παιδί μου.

And with my child my joys are buried.

Και οι χαρές μου θα θαφτούν μαζί με το παιδί μου.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

Peace, ho, for shame! confusion's cure lives not

Ντροπή σας, ησυχάστε πια! Της σύγχυσης δεν είναι

In these confusions. Heaven and yourself

η σύγχυση το γιατρικό. Εσείς και τα ουράνια

70

Had part in this fair maid; now heaven hath all,

μερίδιο είχατε απ΄ αυτήν. Τώρα την πήραν όλη.

And all the better is it for the maid:

Και τόσο το καλύτερο γι’ αυτή τη νέα κόρη.

Your part in her you could not keep from death,

Δεν ήταν το μεράδι σας να κρύψετε απ’ το χάρο.

But heaven keeps his part in eternal life.

Την έχει τώρα ο Ουρανός για μια ζωή αιώνια.

The most you sought was her promotion;

Αυτό που θέλατε εσείς ήτανε η χαρά της

75

For 'twas your heaven she should be advanced:

και στον δικό σας ουρανό να είναι ανεβασμένη.

And weep ye now, seeing she is advanced

Τι κλαίτε, αφού βλέπετε πως τώρα έχει ανέβει

Above the clouds, as high as heaven itself?

πιο πάνω από τα σύννεφα, στον Ουρανό τον ίδιο;

O, in this love, you love your child so ill,

Με τούτη την αγάπη σας, λίγο την αγαπάτε

That you run mad, seeing that she is well:

τρελαίνεστε αν και ξέρετε ότι καλύτερα είναι.

80

She's not well married that lives married long;

Δεν έχει καλοπαντρευτεί η χρόνια παντρεμένη

But she's best married that dies married young.

αλλά καλοπαντρεύεται η που νιόνυφη πεθαίνει.

Dry up your tears, and stick your rosemary

Σκουπίστε πια τα δάκρυα, το δεντρολίβανό σας^[10]

On this fair corse; and, as the custom is,

βάλτε στ’ ωραίο σώμα της κι ως είν’ το έθιμό μας

In all her best array bear her to church:

φέρτε την ως την εκκλησιά, με τα καλά της ρούχα.

85

For though fond nature bids us an lament,

Διότι αν και το ζητά η Φύση να θρηνούμε

Yet nature's tears are reason's merriment.

της Φύσης μας τα δάκρυα, τη Λογική ευθυμούνε.

CAPULET:

ΚΑΠΟΥΛΕΤΟΣ:

All things that we ordained festival,

Όλ' όσα κανονίσαμε, του γάμου ετοιμασία

Turn from their office to black funeral;

ν’ αντιστραφούν στη χρήση τους, για την πικρή κηδεία.

Our instruments to melancholy bells,

Τα όργανα να παίξουνε σαν θλιβερές καμπάνες

90

Our wedding cheer to a sad burial feast,

το νυφικό τραπέζι μας, γεύμα ταφής να γίνει,

Our solemn hymns to sullen dirges change,

αντί τραγούδια εύθυμα, να πούνε μοιρολόγια

Our bridal flowers serve for a buried corse,

και τ’ ανθη της τα νυφικά, το πτώμα ας στολίσουν

And all things change them to the contrary.

και κάθε τι αντίστροφο να γίνει και ν’ αλλάξει.

FRIAR LAURENCE:

ΠΑΤΕΡ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ:

Sir, go you in; and, madam, go with him;

Περάστε μέσα κύριε, κι εσείς κυρία μαζί του.

95

And go, Sir Paris; every one prepare

Κύριε Πάρη φύγετε κι εσείς. Ετοιμαστείτε

To follow this fair corse unto her grave:

στον τάφο να οδηγήσετε αυτό το ωραίο σώμα

The heavens do lour upon you for some ill;

Οι ουρανοί σκυθρώπιασαν για κάποιο αμάρτημά σας

Move them no more by crossing their high will.

μη τους παραθυμώσετε αγνοώντας το θέλημά τους.

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Faith, we may put up our pipes, and be gone.

Στην πίστη μου, ας πάρουμε τα πράγματα και πάμε.

NURSE:

ΠΑΡΑΜΑΝΑ:

100

Honest goodfellows, ah, put up, put up;

Τίμια παλικάρια μου, κλείστε τα και πηγαίν'τε.

For, well you know, this is a pitiful case.

Το ξέρετε, τα πράγματα είν' τώρα χαλασμένα.

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Ay, by my troth, the case may be amended.

Μα την αλήθεια, γίνεται πάλι να διορθωθούνε^[11].

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

Musicians, O, musicians, 'Heart's ease, Heart's

ease:' O, an you will have me live, play 'Heart's ease.'

Μουσικοί, ε, μουσικοί! Το «Η χαρά της καρδιάς, η χαρά της καρδιάς»! Αχ, παίξε μου να με χαρείς, το «Η χαρά της καρδιάς».

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Why 'Heart's ease?'

Γιατί το «η χαρά της καρδιάς»;

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

105

O, musicians, because my heart itself plays 'My

heart is full of woe:' O, play me some merry dump,

to comfort me.

Ε, μουσικοί γιατί η καρδιά μου εμένα τώρα παίζει «έχω έναν πόνο στην καρδιά». Παίξτε μου ένα θλιβερά χαρούμενο σκοπό να με παρηγορήσει

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Not a dump we; 'tis no time to play now.

Δεν παίζουμε πικρό σκοπό. Δεν είν’ ώρα για τέτοια^[12].

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

You will not, then?

Αλήθεια δεν το κάνετε;

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

No.

Όχι.

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

I will then give it you soundly.

Ε, τότε θα σας τη φέρω για τα καλά...

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

110

What will you give us?

Τι, θα μας φέρεις;

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

No money, on my faith, but the gleek;

I will give you the minstrel.

Στην πίστη μου όχι λεφτά… Θα σας κάνω ρεζίλι!

Θα πω σε όλους ότι είστε πλανόδιοι μουζικάντες!

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Then I will give you the serving-creature.

Κι εμείς θα πούμε ότι είσαι δουλικό προσωπικό.

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

Then will I lay the serving-creature's dagger on

your pate. I will carry no crotchets: I'll re you,

I'll fa you; do you note me?

Ε, τότε θα σας κοπανήσω με το δουλικό σπαθί μου στο κεφάλι. Εγώ δεν έχω ημίτονα. Ντου ρε σόλα! Μη σι φα’… Ενώτισες τον τόνο μου;^[13]

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

An you re us and fa us, you note us.

Αν μι φας ρε συ, μας γράφεις

SECOND MUSICIAN:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

115

Pray you, put up your dagger, and put out your wit.

Έλα, σε παρακαλώ, βάλε το σπαθί στη θήκη του και βγάλε εξυπνάδα σου.

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

Then have at you with my wit! I will dry-beat you

with an iron wit, and put up my iron dagger. Answer

me like men:

Τότε θα σας επιτεθώ με το μυαλό μου. Θα σας δείρω με τη σιδερένια μου σοφία και θα βάλω μέσα το σιδερένιο μου σπαθί. Απαντήστε μου, λοιπόν, αφού σκεφθείτε σαν άνθρωποι:

'When griping grief the heart doth wound,

And doleful dumps the mind oppress,

Then music with her silver sound'—

Όταν καρφώνει την καρδιά η λύπη σου στον τοίχο^[14]

και το μυαλό φορτώνεται με πόνο

τότε η μουσική μπορεί με ασημένιο ήχο…

why 'silver sound'? why 'music with her silver

sound'? What say you, Simon Catling?

Γιατί λέει «ασημένιος ήχος»; Γιατί «η μουσική μπορεί

με ασημένιο ήχο»; Τι λες Σίμο Κιθάρα;

MUSICIAN:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Marry, sir, because silver hath a sweet sound.

Καλέ μου κύριε μπορεί ήχο γλυκό να βγάζει

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

120

Pretty! What say you, Hugh Rebeck?

Ωραία. Και τι λές κι εσύ γι’ αυτό, Ούγο Βιολίμου;

SECOND MUSICIAN:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

I say 'silver sound,' because musicians sound for silver.

Λέω «ασημένιος ήχος», γιατί παίζουμε.για τα χρήματα.

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

Pretty too! What say you, James Soundpost?

Καλό κι αυτό! Τι λες κι εσύ Δημάκη Αντιχείου;

THIRD MUSICIAN:

ΤΡΙΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Faith, I know not what to say.

Στην πίστη μου δεν ξέρω τι να πω.

PETER:

ΠΕΤΡΟΣ:

O, I cry you mercy; you are the singer: I will say

for you. It is 'music with her silver sound,'

because musicians have no gold for sounding:

Ω, χίλια συγνώμη, Εσύ ‘σαι ο τραγουδιάρης^[15]. Τότε το λέω εγώ για σε: Λέει «η μουσική με ασημένιο ήχο» γιατί εσείς οι μουσικοί δεν έχετε ιδέα πως είναι το χρυσάφι!

125

'Then music with her silver sound

With speedy help doth lend redress.'

«τότε η μουσική μπορεί με ασημένιο ήχο

να παίρνει όλα τα βάσανα και μόνο»

FIRST MUSICIAN:

ΠΡΩΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

What a pestilent knave is this same!

Τι αχρείος ενοχλητικός, είναι ετούτος πάλι!

SECOND MUSICIAN:

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ:

Hang him, Jack! Come, we'll in here; tarry for the

mourners, and stay dinner.

Ασ’ τον να πάει στο διάβολο! Έλα να πάμε μέσα να περιμένουμε τους συγγενείς και να μείνουμε στο δείπνο.