Επιμέλεια Ιστοχώρου: Διον. Κ. Παρούτσας
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ) (Μάρκου κεφ. η' στίχοι 34-38 και θ' στίχ. 1)
24. - Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως.
Α' ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Εκκλησία μας προσκαλεί σήμερα να προσκυνήσουμε τον Τίμιο και ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ο Σταυρός μας θυμίζει το πάθος του Κυρίου, απ' όπου παίρνουμε θάρρος και δύναμη να συνεχίσουμε τον αγώνα, ώστε μέσα μας να ζωντανέψει η ελπίδα της Αναστάσεως. Όπως ο Κύριος, έτσι και εμείς, από τον πόνο και τη θλίψη του Σταυρού φτάνουμε στη χαρά της Αναστάσεως. Το σημερινό Ευαγγέλιο είναι το ίδιο που διαβάσαμε και την Κυριακή μετά από τη γιορτή της Υψώσεως του Τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.
| ΑΡΧΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ | ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ |
|
«Εἶπεν ὁ Κύριος- ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι. Ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σώσαι, ἀπολέσει αὐτήν, ὃς δ' ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. Τὶ γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήση τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τὶ δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; Ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθὴ μὲ καὶ τοὺς ἐμοῦς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτόν, ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσὶ τίνες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει». |
Είπε ο Κύριος· όποιος θέλει να με ακολουθεί, ας απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώσει το σταυρό του και ας με ακολουθεί. Όποιος θέλει να σώσει την ψυχή (ζωή) του, πρέπει να τη θυσιάσει· όποιος δε θυσιάζει την ψυχή (ζωή) του για μένα και το Ευαγγέλιο, αυτός θα τη διασώσει. Γιατί τι μπορεί να ωφεληθεί ο άνθρωπος, αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο, αλλά χάσει την ψυχή(ζωή) του; ή τι αντάλλαγμα μπορεί να δώσει ο άνθρωπος για την ψυχή του; Όποιος ντραπεί για μένα και για τους λόγους μου μπροστά σ' αυτή τη γενεά την άπιστη και την αμαρτωλό, τότε και ο υιός του ανθρώπου θα ντραπεί γι' αυτόν, όταν θα έρθει στη δόξα του πατέρα του μαζί με τους αγίους αγγέλους. Και έλεγε ο Ιησούς στο λαό και στους μαθητές του· σας βεβαιώνω πως είναι κάποιοι απ' εκείνους που στέκουν εδώ, που δε θα δοκιμάσουν θάνατο, ώσπου να δουν τη βασιλεία του Θεού να έχει απλωθεί σ' όλη τη γη. |
ΑΝΑΛΥΣΗ
1. Όταν ο Χριστός καλεί τους ανθρώπους να τον ακολουθήσουν, λέγει: «όστις θέλει...». Δηλαδή δε βιάζει και δεν εξαναγκάζει κανένα. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από το Θεό ελεύθερος. Αυτό όμως θα πει ότι πρέπει με τη θέληση του να ακολουθήσει τον ορθό δρόμο για να πραγματοποιήσει το θείο προορισμό του πάνω στη γη. Ο Χριστός καλεί τον καθένα μας από την πιο μικρή του ηλικία να σηκώσει το σταυρό του. Τι θα πει όμως σταυρός; Ο σταυρός είναι το μοναδικό υπόδειγμα της αγάπης και της θυσίας του Κυρίου για μας τους ανθρώπους. Ο παντοκράτορας Κύριος μας προσφέρει πάντα την αγάπη του στον κόσμο και τους ανθρώπους. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης υπογραμμίζει την άπειρη αγάπη του Θεού για τον κόσμο, όταν σημειώνει: «Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε θυσίασε τον Υιό του το Μονογενή, για να μη χάνεται ο καθένας που πιστεύει σ' αυτόν, αλλά να έχει αιώνια ζωή» (Ιωάννη κεφ. γ' στίχος 16).
2. Τέτοια αγάπη πρέπει να προσφέρουμε και εμείς στους άλλους ανθρώπους. Πολλές φορές ίσως χρειαστεί να δώσουμε και αυτή τη ζωή μας για την αγάπη του Θεού και το καλό των άλλων ανθρώπων. Εδώ η αγάπη συνδέεται με τη θυσία. Είναι αυτό που βλέπουμε στην αγάπη της μητέρας για το παιδί. Η μητέρα προσφέρει ολόκληρη τη ζωή της για το καλό και την προκοπή του παιδιού. Δεν υπολογίζει καμιά θυσία και κανένα κίνδυνο. Η μητέρα είναι το υπόδειγμα της θυσίας για το παιδί της. Γι' αυτό και ο Θεός μας καλεί με την πέμπτη εντολή να σεβόμαστε και να αγαπάμε τους γονείς μας, που με την αγάπη και τη στοργή μας φανερώνουν την αγάπη και την πρόνοια του Θεού για όλον τον κόσμο και τους ανθρώπους.
3. Για να αγαπάς όμως τους άλλους, πρέπει να παραμερίζεις τον εγωισμό σου. Η αμαρτία αυτό το κακό μας κάνει. Σπάζει την αγάπη και στη θέση της βάζει τον εγωισμό. Ο εγωιστής προσπαθεί με κάθε τρόπο να ενδιαφέρεται και να φροντίζει μόνο τον εαυτό του. Αυτόν τον εγωισμό πρέπει οπωσδήποτε να τον απαρνηθούμε. Μας το λέγει ο Κύριος στο σημερινό Ευαγγέλιο.
Η απάρνηση του εγωισμού είναι ο μεγαλύτερος σταυρός, που έχουμε να σηκώσουμε στη ζωή μας.
4. Από τη μικρή ηλικία πρέπει να μάθουμε να θυσιάζουμε τον εγωισμό μας. Να μην κρατάμε το καθετί μόνο για τον εαυτό μας, αλλά να το προσφέρουμε και στους άλλους (στα αδέλφια, στους συμμαθητές, στους φίλους, στους γνωστούς και στον καθένα άνθρωπο). Η θυσία του εγωισμού είναι αρκετά δύσκολη. Όμως είναι ο μοναδικός δρόμος για να βρούμε την αληθινή και την αιώνια ζωή. Αυτό μας βεβαιώνει ο Κύριος στην συνέχεια της σημερινής περικοπής μας. Για να κερδίσουμε, λέγει, την αληθινή ζωή, πρέπει να θυσιάζουμε πολλά πράγματα από τον εαυτό μας και να δίνουμε συνεχώς την αγάπη μας στο Θεό και τους άλλους ανθρώπους. Αν όμως αρνηθούμε κάτι τέτοιο, τότε δε θα ωφεληθούμε σε τίποτε. Μπορεί να κερδίσουμε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά θα έχουμε αρνηθεί την αγάπη και τη θυσία. Δηλαδή τον ίδιο το Θεό, που μας χαρίζει την αληθινή ζωή και τα πάντα.
Δ' ΔΙΔΑΓΜΑ:
«Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι» (Μάρκου, κεφ. η' στίχος 34).
Ε' ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΚΚΛ. ΡΗΤΟΡΩΝ
«Τώρα που ασπαζόμαστε τον Τίμιο Σταυρό, ας θυμηθούμε πώς ο πρώτος Εσταυρωμένος πρόσφερε θυσία τη ζωή του για τη σωτηρία του " κόσμου. Να το βαθύτερο νόημα της προσκυνήσεως του Τιμίου Σταυρού. Είναι ο ωραιότερος αγώνας, που μας χαρίζει τη σωτηρία της ψυχής και την αιώνια δόξα της Βασιλείας των Ουρανών» (Αρχιεπισκόπου Κρήτης ΤΙΜΟΘΕΟΥ, Ομιλίες στα Κυριακά Ευαγγέλια, Αθήναι 1956, σελ. 143).
ΣΤ' ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Τι πρέπει να κάνουμε για να σηκώνουμε το σταυρό μας;
Γιατί ο άνθρωπος προτιμά τον εγωισμό και όχι την αγάπη;
3. Γιατί ο δρόμος της αγάπης είναι θυσία και αυταπάρνηση;
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΪΤ