|
Η επιστήμη της γλωσσολογίας, ίσως δεν
μπορέσει ποτέ να βρει έναν πλήρη και ολοκληρωμένο ορισμό, στο ερώτημα τι είναι
η γλώσσα. Κι αυτό γιατί και η ίδια η φύση της επιστήμης είναι περίπλοκη, αλλά
και γιατί με την γλωσσολογία συνδέονται πολλές άλλες επιστήμες (π.χ. ψυχολογία,
ιστορία κ.ά.) Υπάρχει μια αντικειμενική δυσκολία λοιπόν
στην διατύπωση ενός γενικά αποδεκτού ορισμού, όσον αφορά τη γλώσσα.
Ένας σχετικά πλήρης και σαφώς οριοθετημένος
ορισμός είναι αυτός της Bussman, η
οποία ερμηνεύει την έννοια της γλώσσας ως ένα
φωνητικό-ακουστικό σύστημα συμβατικών σημείων για την διατύπωση και συναλλαγή
απόψεων, γνώσεων και πληροφοριών, καθώς και την μετάδοσή τους από γενιά σε
γενιά, το οποίο βασίζεται σε νοητικές διαδικασίες και καθορίζεται από το
εκάστοτε κοινωνικό σύστημα.(1)
Πολλοί γλωσσολόγοι επιχείρησαν να δώσουν
την δική τους ερμηνεία στην πολύπλοκη έννοια της γλώσσας.
Ο Brown
πιστεύει ότι η γλώσσα διακρίνεται από τρεις ιδιότητες:
α)
Σημασιολογικό μέρος. Όλες οι λέξεις πρέπει να
σημαίνουν τα ίδια πράγματα για όλους όσους μιλούν μια συγκεκριμένη γλώσσα. Η
λέξη "τραπέζι" για παράδειγμα, πρέπει να έχει την ίδια έννοια και
στην Ήπειρο και στο Ιόνιο.
β)
Η μετάθεση. Η γλώσσα ενός λαού, πρέπει να
καθιστά δυνατή την επικοινωνία για το παρελθόν το παρόν και το μέλλον. Το
σύστημα δηλαδή, των πληροφοριών της πρέπει να έχει ισχύ και για τις τρείς αυτές
χρονικές περιόδους.
γ)
Η παραγωγικότητα. Σε κάθε γλώσσα με τον
συνδιασμό ενός περιορισμένου αριθμού ήχων και σημάτων, μπορούν να δημιουργηθούν
απεριόριστα μηνύματα.(2)
Ο Martinet
χαρακτήρισε την γλώσσα ως ένα όργανο,
το οποίο διαθέτει διπλή άρθρωση και έχει χαρακτήρα πρωταρχικά φωνητικό. Η
πρώτη άρθρωση συνίσταται στα ελάχιστα σημεία της γλώσσας, τα μονήματα. Τα μονήματα συνάπτουν το νόημα
που θέλουμε να δώσουμε. Όταν συνάψουμε διαδοχικά τα μονήματα, δημιουργούνται τα
φωνήματα, τα οποία θεωρούνται η δεύτερη άρθρωση.(3)
Ο Saussure,
όρισε τη γλώσα ως σύστημα σημείων που
εκφράζουν ιδέες. Συγκεκριμένα ο ίδιος κάνει μια τριμερή διάκριση στη
γλώσσα, με τις έννοιες: langage - langue
- parole.
To langage είναι ο ανθρώπινος λόγος, δηλ.
δεν είναι η γλώσσα, ούτε απλώς λόγος, ούτε ομιλία. Είναι η γενική ικανότητα του
ανθρώπου να συνομιλεί με τον συνάνθρωπό του.
To langue
είναι το αφηρημένο σύστημα σημείων και κανόνων που χρησιμοποιεί ο
άνθρωπος.
To parole είναι η πραγμάτωση του langue,
δηλαδή η πρακτική εφαρμογή του, η ομιλία.(4)
Ο Sopix
όρισε τη γλώσσα ως καθαρά ανθρώπινη και μη ενστικτώδη μέθοδο για την μετάδοση
ιδεών και μηνυμάτων μέσω ενός συστήματος που το παράγουμε εκούσια.(5)
Τελειώνοντας τις αναφορές στις βασικές
θεωρίες των γλωσσολόγων είναι σκόπιμο ν' αναφερθούν κάποιες βασικές
προϋποθέσεις προκειμένου να πετύχουμε την σωστή επικοινωνία με τους άλλους και
την βαθιά κατάνοηση της γλώσσας. Κι αυτές είναι:
α.
Γνώση γραφημάτων
(δηλ.
των γραμμάτων)
β.
Φωνολογική γνώση
( οι ήχοι συνδυάζονται)
γ.
Μορφολογική γνώση (
Οι ήχοι συνδυάζονται σε μεγαλύτερες ενότητες)
δ.
Λεξιλογική γνώση.
(Τι σημαίνουν οι λέξεις)
ε.
Συντακτική γνώση
(Γραμματική δομή)
στ. Σημασιολογία (Κατανόηση των νοημάτων)(6)
|
