Project : Φωτογραφία - Ανακαλύπτω, μαθαίνω, χειρίζομαι 

Προγραμματισμός - Αξιολόγηση 

Τάξη  : Δ΄ 1ο Δημ.Σχολ. Καρπενησίου

Δάσκαλος  : Διον.Κ.Παρούτσας

Project  : Φωτογραφία : Γνωριμία - Τεχνικές -Δράση

Περίοδος  Υλοποίησης  : Μάρτιος - Απρίλιος 2002

 Στα πλαίσια του Προγράμματος της Ευέλικτης ζώνης εφαρμόστηκε στο Πρώτο Δημοτικό Σχολείο Καρπενησίου το project "Φωτογραφία" ως εξής:

Στόχοι

α. Παιδαγωγικοί

Γνώση του αντικειμένου

Εξοικείωση με το μέσο

Κατανόηση προοπτικής - βάθους

Δισδιάστατη - τρισδιάστατη απεικόνειση.

β. Κοινωνικοί

Ένταξη στην Ομάδα - Συνεργασία

Άνοιγμα του σχολείου στον κοινωνικό περίγυρο

Προγραμματισμός:                      

Διάρκεια  

5 διδακτικά δίωρα  

Υλικά

Διάφορες Φωτογραφικές Μηχανές

3 - 4 φιλμ κανονικά

1 φιλμ για σλάιντς

2 φιλμ πολαρόιντ

1 φωτογραφική μηχανή πολαρόιντ

φύλλα εργασίας για την καταγραφή - αξιολόγηση

Πληροφοριακά φυλλάδια

Ειδικά σχεδιασμένα φύλλα ανάρτησης της κάθε φωτογραφίας έτσι ώστε να μπορούν να αναρτώνται σε φελιζόλ ή να μπαίνουν σε ντοσιέ.

Ομάδες

Τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες των 7 παιδιών (σύνολο μαθητών τάξης 21)

 Υλοποίηση:

1ο δίωρο

Ευαισθητοποίηση. Τα παιδιά φέρνουν αγαπημένες φωτογραφίες και τις δείχνουν στους φίλους τους. 

Εντοπισμός της αξίας της φωτογραφίας

Ιστορικά στοιχεία - Αναδρομή.

2ο δίωρο

Λειτουργία της φωτογραφικής μηχανής

Ανάλυση των τμημάτων - επίδειξη

Όροι: Διάφραγμα - κλείστρο-ταχύτητα- εμφάνιση φιλμ - φωτόμετρο

3ο δίωρο

Φωτογράφηση στον σχολικό χώρο με την πολαρόιντ. Κάθε παιδί παίρνει μια φωτογραφία, ή ανά δύο παιδιά κανονίζουν ένα θέμα και το φωτογραφίζουν. Το αποτέλεσμα είναι άμεσο. Συζητείται η κάθε φωτογραφία ανά ομάδα. Οι φωτογραφίες αναρτώνται σχολιασμένες με τα υπέρ και τα κατά της κάθε μιας. Προσοχή να εντοπισθούν οπωσδήποτε και υπέρ.

4ο δίωρο

Έξοδος στην αγορά της πόλης. Φωτογράφηση σκηνών. Κάθε παιδί κάνει 4-5 λήψεις ή και περισσότερες, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του project. Έχουν επιλεγεί τρεις θεματικές ενότητες πάνω στις οποίες τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να συζητήσουν τη φωτογραφία που πρόκειται να τραβήξουν. Οι θεματικές ενότητες που επιλέχτηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν 

              1. Άνθρωποι

              2. Όψεις της Πόλης 

              3. Μαγαζιά

Η επιλογή των θεμάτων εκ των προτέρων διευκόλυνε την διεξαγωγή της φωτογράφησης μιας και τα παιδιά ήξεραν λίγο πολύ από πριν τι επρόκειτο να φωτογραφήσουν. Υπήρχε εν τούτοις η δυνατότητα αλλαγής του θέματος, αν στην πορεία προέκυπτε κάτι περισσότερο ενδιαφέρον.

Προτιμήσαμε οι μηχανές που θα δώσουμε στα παιδιά να είναι αυτόματες ώστε να μη χρειάζονται ειδικές ρυθμίσεις για την απόσταση και το χρόνο έκθεσης. Κατά τη διάρκεια της εξόδου ορίσαμε έναν μαθητή ανά ομάδα να παρακολουθεί και να καταγράφει τον αριθμό της φωτογραφίας που τραβούσε ο κάθε συμμαθητής του, έτσι ώστε να είναι εύκολο να εντοπίσουμε στη συνέχεια τη φωτογραφία στο αρνητικό. Δώσαμε έμφαση στον τρόπο προσέγγισης των ανθρώπων, έτσι ώστε να μην τραβηχτούν φωτογραφίες χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Επιλέχτηκε ως σημείο εκκίνησης η πλατεία, όπου ήταν εύκολο να ελέγχονται η ομάδες των παιδιών, ενώ τα ίδια είχαν την αίσθηση της αυτονομίας.

Κατά τη διάρκεια της φωτογράφησης ο δάσκαλος φωτογραφίζει τα ίδια τα παιδιά με σλάιντς τα οποία θα χρησιμοποιηθούν κατά την ανατροφοδότηση και τη διαδικασία της μεταγνώσης.

5ο δίωρο

Παρουσίαση των φωτογραφιών στην τάξη. Εντοπισμός του φωτογράφου της κάθε μιας. Ανάλυση. Ανάρτηση και έκθεσή τους σε πίνακες ανακοινώσεων, σχολιασμένες. 

Εύρεση τίτλου για την κάθε μία από τον ίδιο το φωτογράφο. 

6ο δίωρο

Ανατροφοδότηση. Απάντηση σε φύλλα εργασίας. Προβολή σλάιντς. Γράψιμο "άρθρου" που περιγράφει τη διαδικασία με στόχο να δημοσιευθεί στη σχολική εφημερίδα ή να αναρτηθεί στο διαδύκτιο. 

Αξιολόγηση:

Δεξιότητες

Τα παιδιά μπορούν να αποφύγουν βασικά λάθη κατά τη φωτογράφηση.

Τα παιδιά γνωρίζουν τους βασικές αρχές της λειτουργίας της φωτογραφικής μηχανής. 

Διαθεματική Προσέγγιση

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας τα παιδιά κινήθηκαν διαθεματικά σε αρκετές γνωστικές περιοχές όπως τα Φυσικά (λειτουργία μεγεθυντικού φακού), τη Χημεία (κατασκευή του φιλμ), τον Χωρικό Προσανατολισμό (βάθος - προοπτική), την Ιστορία (παλιές φωτογραφίσεις σημαντικών γεγονότων), τη Γλώσσα (δημιουργία τίτλων για τις φωτογραφίες με νοηματική πυκνότητα, συγγραφή άρθρου), την Επικοινωνιακή Τακτική (προσπάθεια προσέγγισης ανθρώπων για να πάρουν άδεια), καθώς και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό (με τη φωτογράφηση διαφόρων επαγγελματιών).

 Σχόλια:

Είναι εξαιρετικά εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο έγινε δεκτή από τους μαθητές η ανακοίνωση της εργασίας. Η συμμετοχή τους στάθηκε καθολική, οι πιο "αδύνατοι" μαθητές βρήκαν την ευκαιρία να αποδώσουν σχεδόν το ίδιο με τους "καλούς". Το γράψιμο του "άρθρου" με θέμα "Πώς Εξελίχτηκε η Διαδικασία" στάθηκε μια ευχάριστη έκπληξη, καθώς το θέμα ήταν βιωματικό και ενδιαφέρον. Μαθητές που σε άλλα "Σκέφτομαι και γράφω" είχαν σχετικά χαμηλές επιδόσεις, στο συγκεκριμένο θέμα απέδωσαν πολύ περισσότερο τόσο σε εκφραστικά όσο και σε περιγραφικά μέσα.

Στο ίδιο το ζήτημα της φωτογράφησης και της εξοικείωσης με το μέσον - τη φωτογραφική μηχανή- εμφανίστηκαν δυνατότητες σε παιδιά που και τα ίδια δεν γνώριζαν ότι τις διαθέτουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις πιο πετυχημένες φωτογραφίες τράβηξε μια μαθήτρια με μαθησιακές δυσκολίες.

 Συμπέρασμα:

Το project πρέπει να επαναληφθεί σε μεγαλύτερη τάξη, όταν τα αποτελέσματα θα είναι περισσότερο θεαματικά και τα οφέλη από τις διαθεματικές προσεγγίσεις περισσότερο απτά.