Διάφραγμα και Ταχύτητα

Μετά την εστίαση, το διάφραγμα και η ταχύτητα είναι δύο από τις σπουδαιότερες ρυθμίσεις της μηχανής Μαζί καθορίζουν την έκθεση το διάφραγμα καθορίζει το ποσό του φωτός που θα πέσει στο φιλμ ενώ η ταχύτητα του φωτοφράκτη καθορίζει για πόση ώρα το φως θα επιδράσει πάνω στο φιλμ

Εκτός από την έκθεση το διάφραγμα και η ταχύτητα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο θα καταγραφεί το αντικείμενο ή το θέμα γενικά. Το άνοιγμα του διαφράγματος επηρεάζει και το βάθος πεδίου, όπως εξηγείται και παρακάτω. Η ταχύτητα του φωτοφράκτη ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο θα καταγραφεί η κίνηση.

Το άνοιγμα του διαφράγματος καθορίζεται από ένα μηχανισμό, όπως αυτόν της ίριδας. Κάθε ρύθμιση διαφράγματος ονομάζεται "αριθμός f" ή "στοπ" και υπολογίζεται διαιρώντας τη διάμετρο του ανοιχτού διαφράγματος με την εστιακή απόσταση του φακού. Ανοίγοντας το διάφραγμα κατά ένα στοπ διπλασιάζεται η ποσότητα του φωτός που περνά από το φακό

Οι ρυθμίσεις της ταχύτητας είναι καθορισμένες σε μια σειρά από κλάσματα του δευτερολέπτου. Κάθε ρύθμιση διπλασιάζει ή μειώνει στο μισό την ταχύτητα όπως κάθε στοπ διπλασιάζει ή μειώνει στο μισό το φως που περνά από το διάφραγμα. Μπορείτε με πολλούς συνδυασμούς διαφράγματος και ταχύτητας να πετύχετε την ίδια έκθεση, όπως εξηγείται κάτω.

Αν κινηθείτε, εσείς ή το θέμα σας, όσο ο φωτοφράκτης είναι ανοιχτός, θα πάρετε μια θολή φωτογραφία. Έτσι, σε πολύ χαμηλές ταχύτητες φωτοφράκτη το κούνημα της εικόνας θα γίνει φανερό στη φωτογραφία Ένας κανόνας είναι να μη χρησιμοποιείτε ταχύτητες πιο μικρές από την εστιακή απόσταση του φακού σας. Για παράδειγμα, η πιο μικρή ταχύτητα με τη μηχανή στο χέρι και φακό 50 mm είναι 1/60 sec.

Μηχανές με ακαθόριστη μόνιμη ταχύτητα συνήθως εργάζονται με 1175 sec. Οι μηχανές ηλεκτρονικού φωτοφράκτη, με αυτόματη έκθεση, χρησιμοποιούν ταχύτητες από 1 sec μέχρι 1/500 sec. Τα αυτόματα συστήματα θα σας δώσουν ακριβείς εκθέσεις, αλλά χωρίς να μπορείτε να τις διαλέξετε ο ίδιος.

Έλεγχος του Διαφράγματος και έκθεση 

Ο δακτύλιος των διαφραγμάτων είναι τοποθετημένος στο σώμα του φακού. Η κλίμακα από αριθμούς f είναι διεθνής αλλά η διαβάθμιση της εξαρτάται από τον τύπο του φακού.

Διπλασιάζοντας τη διάμετρο του ανοίγματος του διαφράγματος τετραπλασιάζεται η έκθεση όπως δείχνουν και οι φωτογραφίες. Οι περισσότεροι φακοί έχουν ενδιάμεσα στοπ που διπλασιάζουν το φως που περνά οπό το διάφραγμα (ισορροπώντας έτσι το διπλασιασμό της ταχύτητας).

Αν και οι ευρυγώνιοι φακοί δίνουν φωτεινότερες εικόνες από τους τηλεφακούς η κλίμακα f δίνει σταθερές εκθέσεις ακόμη και αν αλλάξετε φακό επειδή κάθε αριθμός f υπολογίζεται και εξαρτάται από την εστιακή απόσταση του φακού.

Κλίμακα Επιλογής ταχυτήτων πάνω στο σώμα της μηχανής

Κλίμακα επιλογής ταχυτήτων στο τύμπανο του φακού

Ρυθμίζοντας την ταχύτητα

Η κλίμακα επιλογής των ταχυτήτων βρίσκεται στο πάνω μέρος της μηχανής ή πάνω στο τύμπανο του φακού. Συνήθως έχει και μια ρύθμιση "Β" που κρατά το φωτοφράκτη ανοιχτό όσο το κουμπί λήψης είναι πατημένο. Η ταχύτητα του φωτοφράκτη επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο καταγράφεται μια κίνηση.

Σε πολύ χαμηλές ταχύτητες οι περισσότερες κινήσεις θα είναι θολές. Όσο η ταχύτητα αυξάνεται (σε συνδυασμό με το διάφραγμα για να κρατηθεί η έκθεση σταθερή) η κίνηση "παγώνει".

Συνδυάζοντας διάφραγμα και ταχύτητα

Επειδή το διάφραγμα και η ταχύτητα του φωτοφράκτη ακολουθούν μια συγκεκριμένη σειρά μπορείτε να διαλέξετε ανάμεσα σε μερικούς συνδυασμούς των δύο αυτών ρυθμίσεων, για κάθε φωτομέτρηση, αλλάζοντας τον τρόπο καταγραφής του θέματός σας. Αν, για παράδειγμα, αυξήσετε το διάφραγμα (το ανοίξετε) κατά ένα στοπ και ελαττώσετε την ταχύτητα κατά μια ρύθμιση η έκθεση παραμένει σταθερή, όπως φαίνεται στο σχεδιάγραμμα.