Τρόπος Λειτουργίας της Φωτογραφικής Μηχανής
Το φως που αντανακλάται από το αντικείμενο μπαίνει στη μηχανή
διαμέσου του φακού ο οποίος αναγκάζει τις ακτίνες να περάσουν
μέσα από τον ανοιχτό φωτοφράκτη και το διάφραγμα που καθορίζει
τη φωτεινότητα και να σχηματίσουν ένα ανάποδο και αντίστροφο
είδωλο πάνω στο φιλμ. Τα φωτοευαίσθητα χημικά του φιλμ
ανταποκρίνονται σε διαφορετικά χρώματα και εντάσεις του φωτός
σχηματίζοντας μια εικόνα σε λανθάνουσα κατάσταση η οποία μπορεί
να εμφανιστεί και να δώσει την τελική έγχρωμη φωτογραφία. Η
μηχανή επίσης έχει, ένα σύστημα σκόπευσης που σας επιτρέπει να
καδράρετε το θέμα σας.
Η φωτογραφική μηχανή είναι μια ακριβή μονάδα. Πριν αγοράσετε
λοιπόν μία, καλό θα ήταν να δοκιμάζατε ένα μοντέλο περίπου το
ίδιο μ' αυτό που θα θέλατε, ελέγχοντας την ευκολία των χειρισμών
του και την ευελιξία του. Σιγουρευτείτε ότι η μηχανή ταιριάζει
στο είδος της φωτογραφίας που διαλέξατε και αγοράστε την
καλύτερη ποιότητα που μπορείτε. Με την πείρα θα μπορείτε να
κρίνετε ποιο είδος μηχανής σας ταιριάζει.
Όταν τραβάτε μια φωτογραφία, αναγκάζετε το φως που αντανακλάται
από το αντικείμενό σας, να σχηματίσει ένα είδωλο που επιδρά πάνω
στα ευαίσθητα χημικά του φιλμ. Η μηχανή ελέγχει αυτή τη
διαδικασία με πολλούς τρόπους. Η λειτουργία κάθε μηχανισμού και
οι διάφορες μορφές που μπορεί να πάρει παρουσιάζονται εδώ.
Καταλαβαίνοντας τη φωτογραφική μηχανή
Μια σύγχρονη μηχανή θα πρέπει να περικλείνει ένα μηχανισμό
φωτοφράκτη, φακό και διάφραγμα και ίσως ένα φωτόμετρο συνδεμένο
για αυτόματη εκφώτιση, ενώ παράλληλα θα πρέπει να επιτρέπει
αρκετό χώρο για ένα σύστημα σκόπευσης όπως επίσης και για το
φιλμ.
Το μέγεθος της μηχανής συνδέεται με το μέγεθος ή το φορμά του
φιλμ που δέχεται και το μέγεθος με τη σειρά του επηρεάζει το
είδος της φωτογραφίας για το οποίο σχεδιάστηκε η μηχανή. Οι
μηχανές πόκετ προορίζονται περισσότερο για γρήγορες και απλές
λήψεις, οι μηχανές μεγάλου φορμά για δουλειά στο στούντιο, ενώ
οι μηχανές 35 mm (οι περισσότερο χρησιμοποιούμενες) είναι
ελαφρές, ευκολόχρηστες και προσφέρουν τις πιο πολλές χρήσεις.
Η κατασκευή μιας μηχανής επηρεάζεται και από το σύστημα
σκόπευσης, το οποίο δείχνει το οπτικό πεδίο του φακού και τα
όρια της εικόνας πάνω στο φιλμ. Οι δύο κύριοι τύποι, ο απευθείας
(συνήθως μαζί με τηλέμετρο) και ο ρεφλέξ ή "διαμέσου του φακού",
αναφέρονται, μαζί με τις μηχανές που τους χρησιμοποιούν,
παρακάτω
Είδη φωτοφράκτη
Ο φωτοφράκτης ελέγχει τη διάρκεια της έκθεσης του φιλμ στο φως.
Οι σημερινοί μηχανικοί ή ηλεκτρονικοί φωτοφράχτες έχουν τη
δυνατότητα "ταχυτήτων" (χρόνου έκθεσης) από μερικά δευτερόλεπτα
μέχρι 1/1000 του δευτερολέπτου ή και λιγότερο. Η ταχύτητα του
φωτοφράκτη επηρεάζει την έκθεση (όταν συνδυάζεται με ένα άνοιγμα
διαφράγματος) όπως και τον τρόπο που θα καταγραφεί μια κίνηση
καθαρά ή με ασάφεια.
Υπάρχουν δύο βασικά είδη φωτοφράκτη: ο διαφραγματικός, συνήθως
τοποθετημένος μέσα στο φακό, και ο φωτοφράκτης εστιακού
επιπέδου, τοποθετημένος μέσα στο σώμα της μηχανής ακριβώς
μπροστά από το φιλμ, στο εστιακό επίπεδο (βλ. κάτω). Θα βρείτε
διαφραγματικούς φωτοφράχτες στις περισσότερες απλές μηχανές, ενώ
ο φωτοφράκτης εστιακού επιπέδου είναι ουσιαστικό μέρος της
μονοοπτικής ρεφλέξ. Μεταξύ των εκθέσεων, προστατεύει το φιλμ από
το φως έτσι ώστε να μπορείτε να αλλάξετε το φακό με κάποιον
άλλο, πράγμα που επιτρέπει ένα πολύ ευέλικτο σύστημα εναλλαγής
φακών.
Μηχανισμοί φωτοφράκτη
Ένας μεταλλικός διαφραγμα-τικός φωτοφράκτης τοποθετημένος μέσα
στο σώμα του φακού, λειτουργεί όπως φαίνεται δεξιά
|
|
Ένας φωτοφράκτης εστιακού επιπέδου, αποτελείται από δύο
κινητές οθόνες Το κενό στο μέγεθος του αρνητικού της πρώτης
οθόνης καλύπτεται μερικά από την επόμενη οθόνη, για να
δημιουργήσει μια κινούμενη σχισμή κατά μήκος του φιλμ όσο πιο
μικρή είναι η σχισμή τόσο πιο σύντομη η έκθεση Όλο το αρνητικό
αποκαλύπτεται μόνο με ταχύτητες κάτω του1/60 (ή 1/125) sec |
|
Λειτουργία του φακού
Τα φωτεινά κύματα που αντανακλώνται από το αντικείμενό σας,
περνάνε μέσα στη μηχανή διαμέσου του φακού και του διαφράγματος.
Το διάφραγμα ελέγχει το ποσό της "έντασης" του φωτός που περνά
στη μηχανή όπως ακριβώς και η ίριδα του ματιού σας. Είναι
διαβαθμισμένο σε αριθμούς f ή "στοπ".
Οι σύγχρονοι έγχρωμοι φακοί είναι συνήθως κατασκευασμένοι από
έναν αριθμό γυάλινων στοιχείων τα οποία μαζί αναγκάζουν τα
φωτεινά κύματα να παρεκκλίνουν και να συναντηθούν σε ένα
συγκεκριμένο σημείο πίσω από το φακό, σχηματίζοντας μια καθαρή
εικόνα.
Όταν ο φακός έχει ρυθμιστεί για το άπειρο, τα φωτεινά κύματα από
τα αντικείμενα σε όλες τις αποστάσεις συγκλίνουν για να
συναντηθούν σε ένα σημείο που ονομάζεται κύρια εστία. Το επίπεδο
στο οποίο η εικόνα είναι εστιασμένη καθαρή ονομάζεται εστιακό
επίπεδο. Μέσα στη μηχανή το επίπεδο αυτό είναι σταθερό και
ακριβώς εκεί είναι τοποθετημένο το φιλμ έτσι ώστε να καταγράψει
την εικόνα. Η απόσταση ανάμεσα από το κέντρο του φακού και την
κύρια εστία, σε χιλιοστά, προσδιορίζει την εστιακή απόσταση του
φακού.
Εστίαση
Τα
φωτεινά κύματα από τα κοντινά αντικείμενα συγκλίνουν πιο πίσω
από το φακό, στο επίπεδο του ειδώλου. Για μια καθαρή φωτογραφία,
αυτό το επίπεδο πρέπει να συμπέσει με το εστιακό επίπεδο, όπου
βρίσκεται και το φιλμ αυτό ακριβώς είναι η εστίαση. Κατά την
εστίαση ο ίδιος ο φακός μετακινείται για να φέρει το επίπεδο του
ειδώλου σε σύμπτωση με το εστιακό επίπεδο. Μπορείτε εύκολα να
παρατηρήσετε την κίνηση αυτή του φακού, αν γυρίσετε το δαχτυλίδι
της εστίασης της μηχανής σας - ο φακός κινείται προς τα
έξω για τα πιο κοντινά αντικείμενα.
Ένας φακός εστιασμένος στο άπειρο φέρνει το φως από τα
απομακρυσμένα αντικείμενα (παράλληλες ακτίνες κάτω) και το
συγκεντρώνει στο εστιακό επίπεδο Το φως από τα κοντινά
αντικείμενα φτάνει στο φακό υπό γωνία και συγκεντρώνεται αρκετά
πίσω του στο επίπεδο του ειδώλου Για να εστιαστούν τα κοντινά
αντικείμενα, ο φακός έρχεται μπροστά μέχρι που το επίπεδο του
ειδώλου να συμπέσει με το εστιακό επίπεδο όπου βρίσκεται το
φιλμ.
Είδη εστίασης
Υπάρχουν τρία βασικά είδη εστίασης: μόνιμη εστίαση, μόνιμος
φακός με δυνατότητα εστίασης και εναλλασσόμενος φακός. Οι
μηχανές μόνιμης εστίασης έχουν ένα σταθερό φακό με περιορισμένες
επιλογές διαφράγματος ή σταθερό διάφραγμα. Αυτό το σύστημα μας
δίνει φωτογραφίες εστιασμένες από τον ορίζοντα μέχρι μερικά
μέτρα από τη μηχανή.
Η πλειοψηφία των μηχανών είναι εξοπλισμένη με νορμάλ φακό, που
έχει τη δυνατότητα επιλογής της εστίασης και είναι
προσαρμοσμένος μόνιμα στο σώμα τους. Η δυνατότητα μεταβλητού
διαφράγματος επιτρέπει την επιλογή της εστίασης και του βάθους
πεδίου. Τις μεγαλύτερες δυνατότητες μας τις δίνουν οι μηχανές με
εναλλασσόμενους φακούς, που επιτρέπουν την επιλογή της εστιακής
απόστασης.
Εστιακή απόσταση των φακών
Η εστιακή απόσταση ενός φακού καθορίζει το οπτικό του πεδίο και
το μέγεθος στο οποίο μπορεί να δείξει μια εικόνα πάνω στο φιλμ
σας. Ένας νορμάλ φακός δίνει ένα μέγεθος εικόνας και ένα οπτικό
πεδίο παρόμοιο μ' αυτό που βλέπετε. Ένας φακός με μικρότερη
εστιακή απόσταση καλύπτει ένα πιο πλατύ οπτικό πεδίο είναι ένας
ευρυγώνιος φακός αλλά ελαττώνει το μέγεθος της εικόνας. Ένας
φακός μεγάλης εστιακής απόστασης ή τηλεφακός μεγεθύνει τα
μακρινά αντικείμενα δίνοντας ένα πιο μικρό οπτικό πεδίο. Ο
χαρακτηρισμός όμως ενός φακού δεν εξαρτάται μόνο από την εστιακή
του απόσταση αλλά και από το φορμά της μηχανής. Σε μια μηχανή 35
mm ο νορμάλ φακός είναι 50/55 mm, ένας ευρυγώνιος από 18 μέχρι
35 mm και ένας τηλεφακός από 75 μέχρι 1000 και περισσότερο. Σε
μια μηχανή 110 ο νορμάλ φακός έχει εστιακή απόσταση περίπου 24
mm και σε μηχανή 6 χ 6 περίπου 80 mm.
Σύστημα φωτομέτρησης
Οι περισσότερες σύγχρονες μηχανές έχουν ένα φωτόμετρο, ή πάνω
στο σώμα τους για να μετρούν τη φωτεινότητα του θέματος
(ηλεκτρικό μάτι) ή μέσα σ' αυτές για να φωτομετρούν το είδωλο (ΤΤΙ
ή ολική φωτομέτρηση). Και στις δύο περιπτώσεις το φωτόμετρο
μπορεί να είναι συνδεμένο με τους ελέγχους εκφώτισης διάφραγμα
και φωτοφράκτη και μπορεί να δίνει πληροφορίες στο οφθαλμοσκόπιο
με μια κινητή βελόνα ή "LED" (δίοδος που εκπέμπει φως). Ίσως
επίσης να προγραμματίζει την έκθεση αυτόματα.
Τα αυτόματα συστήματα δεν είναι ευέλικτα δεν μπορείτε να
διαλέξετε ενδείξεις που να ταιριάζουν στο θέμα σας. Τα συστήματα
"προτεραιότητας" διαφράγματος ή ταχύτητας σας επιτρέπουν να
διαλέξετε μια ένδειξη. Ο μηχανικός χειρισμός (ή ο αυτόματος με
επιλογή και μηχανικού) είναι ο πιο ευέλικτος.
|