Δεξιότητες για Παιδιά του Δημοτικού

Προάγοντας την Προστασία του Παιδιού (από έκδοση του ΚΕΘΕΑ εγκεκριμένη από το Π.Ι.)

Ενότητα 2. Ένας από τους πολλούς

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΤΙΤΛΟΣ		2.5 Ενδιαφέρομαι για τους άλλους
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ		45-60 λεπτά
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΝΑΡΞΗΣ		Χαλασμένο τηλέφωνο. Πήρες το μήνυμα;
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1		Ανάμεσα στα εμπόδια δεν μπορούμε να δούμε
		Ομαδική συζήτηση και ανταλλαγή. Εντοπίζοντας συνηθισμένες αναπηρίες.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2		Εάν ήμουν....; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε; Για τα μικρότερα παιδιά; Συζήτηση και αναπαράσταση επιλεγμένων καταστάσεων
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ		Ομαδική συζήτηση και ανταλλαγή. Ερωτήσεις κλειδιά. Πώς νιώθω, τι έμαθα χρησιμοποιώντας ένα διάγραμμα.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ		Να καταγράψουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους τα παιδιά στα ατομικά τους τετράδια. Ζητήστε από τα παιδιά να πουν στα μέλη της οικογενείας τους για το σημερινό μάθημα και να συζητήσουν μαζί τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε τους άλλους.

ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Να βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν κάποιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες, και να σκεφτούν τρόπους με τους οποίους μπορούν να τους βοηθήσουν.

ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙΤΕ

μολύβια, στυλό, χαρτιά.
έναν πίνακα, μεγάλα χαρτιά σε πίνακα και χοντρούς μαρκαδόρους.
κάτι (π.χ. ύφασμα) για να κλείσουμε τα μάτια των παιδιών ένα για κάθε δύο παιδιά.
μαλακά αντικείμενα, π.χ. μπάλες, μαλακά παιχνίδια, κομμάτια αφρολέξ.
μικρές κάρτες με σετ γεωμετρικών σχημάτων, π.χ. τρίγωνα, τετράγωνα για να χωρίσετε τα παιδιά σε μικρές ομάδες.
φύλλα χαρτί (μικρά) με μια ευθεία γραμμή στη μέση, που στη μια άκρη γράφει «πολύ» και στην άλλη γράφει «λίγο», ένα για το κάθε παιδί τα παιδιά μπορούν να τα ετοιμάσουν μόνα τους.
χαρτί για την αφίσα Χειρών βοηθείας ή προετοιμασμένα χέρια για να τα κόψουν τα μικρότερα παιδιά.
ατομικά τετράδια.

ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Τα παιδιά πρέπει να γράψουν τρία πράγματα που θα τους έλειπαν πολύ εάν α) δεν μπορούσαν να ακούσουν, β) να δουν και γ) να περπατήσουν. Υπάρχει κάτι που δεν θα τους έλειπε;

Εναλλακτικές δραστηριότητες

Αντί για τη Δραστηριότητα 1 τα παιδιά θα μπορούσαν:

να περάσουν κάποια ώρα με το «καλό» τους χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη τους.
να γράψουν μια πρόταση, χρησιμοποιώντας το «άλλο» χέρι και μετά να σχολιάσουν από κάτω πώς ένιωσαν και γιατί ήταν τόσο δύσκολο.
να προσπαθήσει όλη η τάξη μαζί να καταλάβει τι τους «λέτε» ανοιγοκλείνοντας το στόμα χωρίς να βγαίνει ήχος.
να βουλώσουν τα αυτιά τους (με κομμάτια βαμβάκι) και σε ζευγάρια να προσπαθήσουν να διαβάσουν ο ένας τα χείλη του άλλου.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

αναπηρία • υποστήριξη • ενθάρρυνση • βοήθεια • ευαίσθητος/η • σεβασμός • προσωπικός χώρος • ακουστικά (για άτομα με προβλήματα ακοής) • διαβάζω τα χείλη • μιλώ καθαρά • νοιάζομαι • εξυπηρετικός • ευγενικός • σκεπτόμενος • ανεύθυνος • διαβλέπω ανάγκες

ΠΛΑΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή
	Μιλήστε με τα παιδιά για τις υποσχέσεις τους (βλ. μάθημα 4, ενότητα 2) και την εμπειρία τους από την πραγματοποίηση τους. Αρχίστε το μάθημα αναφέροντας περιληπτικά το σκοπό. Ως σημείο έναρξης μιλήστε με τα παιδιά για κοινά προβλήματα, π.χ. μυωπία, ελαφρά κώφωση. Όλοι χρειαζόμαστε βοήθεια σε κάποια στιγμή της ζωής μας, αλλά κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται ιδιαίτερη βοήθεια και προσοχή εξαιτίας κάποιου προσωπικού προβλήματος.
Εισαγωγική Δραστηριότητα
	Εξηγήστε στα παιδιά ότι θα ψιθυρίσετε ένα πολύ σημαντικό μυστικό στο παιδί που κάθεται δίπλα σας από δεξιά, το οποίο θα πει το μυστικό στο παιδί που κάθεται δεξιά του και θα συνεχίσετε έτσι μέχρι να κλείσει ο κύκλος. Το μήνυμα θα πρέπει να το ακούει μονάχα το παιδί στο οποίο το λέμε και πρέπει να το ακούσει με την πρώτη φορά (δεν υπάρχει δεύτερη). Είναι σημαντικό να ακούμε με προσοχή! Ζητήστε από το τελευταίο παιδί να πει δυνατά τι άκουσε, και μετά επαναλάβετε αυτό που είπατε στο πρώτο παιδί. Συζητήστε συναισθήματα, απογοήτευση, δυσκολίες. Ποιοι άνθρωποι μπορεί να αντιμετωπίζουν παρόμοιες δυσκολίες και συναισθήματα;
Δραστηριότητα 1
	Ζητήστε από τα παιδιά να επιλέξουν συνεργάτη. Δώστε σε κάθε ζευγάρι από ένα κομμάτι ύφασμα, για να κλείσει ο ένας τα μάτια. Τονίστε ότι δεν πρέπει να μπορεί να δει τίποτα αυτός που έχει κλείσει τα μάτια του. Απλώστε στο πάτωμα τα μαλακά αντικείμενα για εμπόδια. Το κάθε παιδί πρέπει να καθοδηγήσει το συνεργάτη του που δεν βλέπει ανάμεσα στα εμπόδια χωρίς να ακουμπήσει κανένα από αυτά. Αντί γι' αυτό, μπορούν τα παιδιά να οδηγούν από μακριά το συνεργάτη τους πού να πάει. Να δοκιμάσουν όλα τα παιδιά (Για τα μικρότερα παιδιά ίσως είναι αρκετό να τους πείτε να κλείσουν τα μάτια τους, εάν καταλαβαίνουν το σκοπό της άσκησης).
	Ανταλλαγή και συζήτηση συναισθημάτων, δυσκολιών. Πιθανές ερωτήσεις: Πώς νιώθατε όταν δεν βλέπατε και κάποιος άλλος έπρεπε να σας καθοδηγήσει; Ποιο ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι της άσκησης; Ποιος νιώθει έτσι όλη την ώρα; Ποιες είναι κάποιες από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει καθημερινά ένα άτομο που δεν βλέπει; Μιλήστε στα παιδιά για άλλες συνηθισμένες μορφές αναπηρίας, π.χ. κάποιος που δεν μπορεί να περπατήσει, κάποιος σπαστικός, διανοητικά καθυστερημένα άτομα. Φτιάξτε έναν κατάλογο και δείξτε τούς τον. Σημείωση για τον καθηγητή: Ίσως υπάρχουν παιδιά με ειδικά προβλήματα στην τάξη που μπορούν να προσφέρουν πολλά στη συζήτηση. Καλό θα ήταν όμως να τα ρωτήσετε από πριν αν θα ήθελαν να τραβήξουν όλη την προσοχή πάνω τους. Τα περισσότερα θα χαρούν ιδιαίτερα να βοηθήσουν.
Δραστηριότητα 2
	Κάθε ομάδα αναλαμβάνει έναν τομέα ειδικών προβλημάτων. Μοιράστε χαρτιά και μολύβια. Ορίστε κάποιον για να καταγράφει, κάποιον να αναφέρει και κάποιον να κρατάει χρόνο. Οι ομάδες συζητούν «Εάν ήμουν... π.χ. τυφλός;». Ζητήστε τους να αναφέρουν τι θα έβρισκαν πιο δύσκολο να κάνουν και τι θα τους έλειπε περισσότερο καθώς και να απαντήσουν στις παρακάτω ερωτήσεις: Τι είδους βοήθεια πιστεύετε ότι χρειάζεται αυτό το άτομο; Τι μπορείτε να κάνετε; Κάθε ομάδα ετοιμάζει μια σύντομη παρουσίαση 1-2 λεπτών των αποτελεσμάτων από τη συζήτηση τους.
	Οι ομάδες κάνουν την παρουσίαση τους. Μιλήστε με τα παιδιά για τις διάφορες αναπηρίες και βρείτε τρόπους βοήθειας. Τα παιδιά μπορούν να σχεδιάσουν και να κόψουν το περίγραμμα του χεριού τους (αυτό μπορεί να έχει γίνει από πριν). Ζητήστε τους να γράψουν ή να ζωγραφίσουν επάνω έναν τρόπο με τον οποίο μπορούν να βοηθήσουν. Κρεμάστε τα κομμένα χέρια έτσι ώστε να καλύπτουν το ένα το άλλο για' να φτιάξετε μια αφίσα Χειρών βοηθείας. Για τα μικρότερα παιδιά, συζητήστε μαζί τους για τις αναπηρίες και φτιάξτε μια αφίσα Χειρών βοηθείας για την τάξη.
Συνέχεια και αξιολόγηση
	Μοιράστε τα φυλλάδια με τα χρονοδιαγράμματα. Τα παιδιά πρέπει να σημειώσουν ένα σταυρό και έναν κύκλο στη γραμμή απαντώντας στις ερωτήσεις: «Μου άρεσε το μάθημα...», «Έμαθα...».
Εργασίες για το σπίτι και την οικογένεια
	Τα παιδιά: να καταγράψουν σκέψεις και συναισθήματα στα ατομικά τους τετράδια. να μιλήσουν με τα μέλη της οικογένειας τους για το μάθημα και για τρόπους με τους οποίους μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα που έχουν ανάγκη.
Επιπλέον εργασίες
	Τα παιδιά θα μπορούσαν: να καλέσουν κάποιο άτομο με πρόβλημα να τους μιλήσει για τον τρόπο ζωής του. να γράψουν μια ιστορία για κάποιον με ειδικές ανάγκες ή να γράψουν πώς φαντάζονται ότι είναι να είσαι τυφλός ή κουφός. να ερευνήσουν πώς είναι η ζωή των ατόμων με ειδικές ανάγκες που κατάφεραν να ξεπεράσουν την αναπηρία τους και να επιτύχουν κάτι σπουδαίο. να αναζητήσουν πληροφορίες για διάφορους τρόπους με τους οποίους η σύγχρονη τεχνολογία διευκολύνει τη ζωή πολλών ατόμων με ειδικές ανάγκες.