Δεξιότητες για Παιδιά του Δημοτικού

Προάγοντας την Προστασία του Παιδιού (από έκδοση του ΚΕΘΕΑ εγκεκριμένη από το Π.Ι.)

Ενότητα 4. Μαθαίνω καινούριες δεξιότητες

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΤΙΤΛΟΣ		4.1 Μαθαίνω να ακούω σωστά
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ		45 - 60 λεπτά
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1		Ολόκληρη η τάξη μαζί. Ο ήχος της ησυχίας ακούω προσεκτικά. Συζήτηση και ανταλλαγή.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2		Τα συστατικά στοιχεία μιας καλής ακρόασης.
		Τι είπες; Πρακτική εφαρμογή.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3		Για τα μεγαλύτερα παιδιά: Ακούω με τα αυτιά και τα μάτια. Τι λες πραγματικά;
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ		Ανακεφαλαίωση του μαθήματος. Γύρος της ομάδας «Το σημαντικότερο τμήμα αυτού του μαθήματος για μένα ήταν......».
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ		Πρακτική εφαρμογή καλής ακρόασης.

ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

να ερευνήσουν τα συστατικά στοιχεία της καλής ακρόασης.
να εφαρμόσουν την καλή ακρόαση και να ακουστούν με ξεχωριστή προσοχή.

ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙΤΕ

μολύβια, στυλό, χαρτιά.
έναν πίνακα, μεγάλα χαρτιά σε πίνακα και χοντρούς μαρκαδόρους.
ένα φύλλο χαρτί για το κουτί με λέξεις.
κάρτες για το χωρισμό σε ζευγάρια δύο ίδια πουλιά/ζώα που ξεχωρίζουν από τη φωνή τους, π.χ. γάτα, σκύλος, γάιδαρος, γουρούνι, κότα ορισμένα μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθούν, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
μια λευκή αφίσα «Καλή ακρόαση».
ατομικά τετράδια.
ένα αρκετά μεγάλο δωμάτιο για να ξαπλώσουν τα παιδιά στο πάτωμα (προαιρετικό).

ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ζητήστε από τα παιδιά να καταγράψουν τους διάφορους ήχους που ακούν κατά τη διάρκεια μιας ώρας είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο είτε σε εξωτερικό χώρο.

Εναλλακτικές δραστηριότητες

Ζητήστε από τα παιδιά να φέρουν μια εικόνα που τους αρέσει πάρα πολύ μια κάρτα θα ήταν καλύτερο από όλααλλά να μην τη δείξουν σε κανένα. Ζητήστε από τα παιδιά σε ζευγάρια να περιγράψουν ο ένας στον άλλο την εικόνα που έχουν με τη σειρά. Παροτρύνετε τα να είναι σύντομα! Κατόπιν ο καθένας πρέπει να ξανασκεφτεί την περιγραφή και να καταλάβει πόσο προσεκτικά άκουγε το συνεργάτη του/της.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

προσέχω • παρατηρώ • ακούω • χαμογελώ • σημειώνω • ακούω προσεκτικά • οπτική επαφή • ενθαρρύνω • ενισχύω • αγνοώ • εκμαιεύω • κάνω ερωτήσεις • ανταποκρίνομαι • ρωτάω

ΠΛΑΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή
	Μιλήστε με τα παιδιά για τους ήχους που ακούν καθημερινά, αναφερόμενοι στην Προεργασία του μαθήματος, εάν είναι απαραίτητο, ξεχωρίστε τη διαφορά του «ακούω» και «αφουγκράζομαι έναν ήχο». Πιθανές ερωτήσεις: Πότε είναι σημαντικό να ακούτε; Πότε είναι βολικό να μην ακούτε; Γιατί είναι σημαντικό να ακούτε τι λένε οι άνθρωποι; Μπορείτε να θυμηθείτε την τελευταία φορά που θέλατε να πείτε κάτι σημαντικό και οι άλλοι δεν σας άκουσαν; Πώς νιώσατε; Τι κάνατε; Εξηγήστε στα παιδιά ότι η καλή ακρόαση είναι δύσκολη αλλά δείχνει στους άλλους ότι τους εκτιμούμε. Αναφέρετε περιληπτικά το σκοπό του μαθήματος.
Δραστηριότητα 1
	Ζητήστε από τα παιδιά να βρουν ένα χώρο να ξαπλώσουν στο πάτωμα και να κλείσουν τα μάτια τους. Ζητήστε τους να ακούσουν σιωπηλά για 2 λεπτά να αναπνέουν και να συγκεντρωθούν για να ακούσουν. (Εάν δεν υπάρχει μεγάλο δωμάτιο αυτό μπορεί να γίνει και με τα παιδιά καθισμένα σε καρέκλες με τα μάτια κλειστά.) Σε μία ομάδα πάλι, καθόμαστε σε κύκλο. Πιθανές ερωτήσεις: Πώς αισθάνεστε; Τι ακούσατε; Μήπως κάτι ακουγόταν δυνατότερα από ό,τι περιμένατε; Υπήρξαν εκπλήξεις;
Δραστηριότητα 2
	Πείτε στα παιδιά ότι θα λάβουν μέρος σε τρεις σύντομες ασκήσεις. Μετά από τις δύο θα τους ρωτήσετε να σας πουν τι βοηθά την καλή ακρόαση. Χωρίστε τα παιδιά σε ζευγάρια με τις κάρτες των ζώων. Μοιράστε τις κάρτες στην τύχη και ζητήστε από τα παιδιά να γυρίζουν στο δωμάτιο κάνοντας τη φωνή του ζώου/πουλιού που βρίσκεται στην κάρτα τους, και να κάνουν ζευγάρι με το άτομο που κάνει την ίδια φωνή. Πείτε τους να καθίσουν κάτω με το συνεργάτη τους μόλις τον βρουν. 1. Το ένα παιδί είναι ο Α και το άλλο ο Β. Ζητήστε από τα παιδιά να καθίσουν το ένα απέναντι στο άλλο. Ο Α μιλάει για τις αγαπημένες του διακοπές και ο Β κάνει το ίδιο ταυτόχρονα! Πείτε σταπαιδιά ενώ μιλάνε να προσπαθούν να ακούνε τι λέει ο συνεργάτης τους. Σταματήστε τα μετά από ένα λεπτό. Τα παιδιά παραμένουν σε ζευγάρια. Πιθανές ερωτήσεις: Μπορούσατε να ακούτε τι έλεγε ο άλλος; Αισθανόσαστε ότι ο συνεργάτης σας άκουγε; Πώς νιώθατε; Καλό θα ήταν να τονίσετε εδώ ότι συχνό τα παιδιά μιλούν όλα μαζί. Προχωρήστε στο:
	2. Ζητήστε από τον Α και τον Β να καθίσουν πλάτη με πλάτη. Πρώτα ο Α μιλάει για ένα λεπτό για «Τι μου αρέσει καλύτερα στο σχολείο...... Ο Β δεν πρέπει να αντιδράσει με κανένα τρόπο. Μετά από ένα λεπτό ο Β μιλάει και ο Α ακούει. Πιθανές ερωτήσεις: Πώς νιώσατε τώρα; Ήταν πιο εύκολο να ακούσετε; Σας φάνηκε εύκολο να μιλάτε στον αέρα; Από τι καταλαβαίνετε ότι ο άλλος σας προσέχει όταν μιλάτε; Καταγράφετε τις απαντήσεις.
	Ζητήστε από τα παιδιά να μιλήσουν για δύο λεπτά το καθένα για «το κατοικίδιο μου», το οποίο μπορεί να είναι φανταστικό. Όταν τελειώσει ο Α, ο Β αναφέρει τα κύρια στοιχεία της περιγραφής. Κατόπιν να αντιστραφούν οι ρόλοι.
	Συζήτηση και ανταλλαγή. Βρείτε τους παράγοντες που βοήθησαν την καλή ακρόαση. Μιλήστε με τα παιδιά και φτιάξτε κατάλογο με τα κύρια συστατικά της καλής ακρόασης, π.χ. απερίσπαστη προσοχή, κατάλληλες ερωτήσεις, για την αφίσα Καλής ακρόασης της τάξης.
Δραστηριότητα 3
	Για μεγαλύτερα παιδιά ή σαν Εργασία επέκτασης Υπενθυμίστε στα παιδιά πως όταν οι άνθρωποι λένε κάτι, δεν είναι απαραίτητα και αυτό που νιώθουν. Η πραγματική ακρόαση περιλαμβάνει τόσο αυτιά όσο και μάτια. Τα παιδιά να δείξουν το ένα στο άλλο: να πουν κάτι φιλικό με μη φιλικό τρόπο και το αντίστροφο. να πουν «Είμαι πολύ χαρούμενος/η» με θλιμμένο ύφος και αντίστροφα. να πουν «Είμαι κακόκεφος/η» με άγριο τόνο και αντίστροφα.
	Συζήτηση και ανταλλαγή. Τονίστε ότι το ύφος που έχουν οι άνθρωποι όταν μιλούν είναι εξίσου σημαντικό όσο αυτό που λένε. Στην αφίσα Καλής ακρόασης προσθέστε «Παρατήρηση». Δείξτε την αφίσα.
Συνέχεια και αξιολόγηση
	Συνεχίστε τη συζήτηση. Πώς μπορείτε να εφαρμόσετε αυτά που μάθατε σήμερα; Ομαδικός γύρος: «Το σημαντικότερο σημείο αυτού του μαθήματος για μένα ήταν..... γιατί.....».
Εργασίες για το σπίτι και την οικογένεια
	Ζητήστε από τα παιδιά να καταγράψουν παράγοντες καλής ακρόασης στα ατομικά τους τετράδια. Επίσης να εφαρμόσουν καλή ακρόαση κατά τη διάρκεια της ερχόμενης εβδομάδας και να σημειώσουν τα αποτελέσματα.
Επιπλέον εργασίες
	Μπορείτε να διαβάσετε μια ιστορία ή ένα ποίημα στα παιδιά και κατόπιν να τους κάνετε ερωτήσεις για σημαντικά σημεία. Τα παιδιά θα μπορούσαν: να διαβάσουν για τον ήχο και την κατασκευή του αυτιού, καθώς και το πώς ταξιδεύουν τα ηχητικά κύματα. να προσποιηθούν συμπεριφορές όχι καλής ακρόασης για να τις αναγνωρίσουν οι υπόλοιποι.