Δεξιότητες για Παιδιά του Δημοτικού

Προάγοντας την Προστασία του Παιδιού (από έκδοση του ΚΕΘΕΑ εγκεκριμένη από το Π.Ι.)

Ενότητα 6. Προσέχω τον εαυτό μου

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΤΙΤΛΟΣ		6.3 Πότε ένα μυστικό δεν είναι μυστικό;
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ		45 - 60 λεπτά
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1		Ομαδικός γύρος: «Το καλύτερο μυστικό που μου είπαν ποτέ....» (αυτό μπορεί να γίνει σε ομάδες των έξι ή οχτώ εφόσον τα παιδιά έχουν συνηθίσει να εργάζονται σε ομάδες).
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2		Μελετώντας τα διαφορετικά είδη μυστικών καλά και κακά και πώς τα ξεχωρίζουμε.
		Δουλεύουμε με μια κάλτσα, γάντι ή χάρτινες κούκλες. Μοιραζόμαστε μυστικά και ζητούμε βοήθεια.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ		Συζήτηση και ανταλλαγή. Ερωτήσεις κλειδιά, Το περιοδικό της τάξης «Μυστικά».
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ		Τα παιδιά μπορούν: να ζωγραφίσουν και να γράψουν, για το περιοδικό της τάξης «Μυστικά», σχετικά με τα καλά και κακά μυστικά που τους έχουν πει, και τι έκαναν γι' αυτό. να συγκεντρώσουν αποκόμματα εφημερίδων και πληροφορίες για το περιοδικό.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ / ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Το να μπορούμε να ξεχωρίσουμε πότε ένα μυστικό είναι καλό και πότε είναι κακό και να ξέρουμε πότε να το πούμε είναι πολύ σημαντικοί τρόποι προστασίας των παιδιών. Η συζήτηση για μυστικά όμως μπορεί να οδηγήσει σε αποκαλύψεις περιστατικών κακοποίησης σωματικής ή σεξουαλικής. Είναι πολύ σημαντικό να σκεφτείτε για την αντίδραση σας και τη διαδικασία που θα χρειαστεί να ακολουθήσετε σε τέτοια περίπτωση καθώς και την υποστήριξη που θα χρειαστείτε. Καλό θα ήταν να προετοιμαστείτε θεωρητικά διαβάζοντας κάποια σχετικά με την κακοποίηση βιβλία.

ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Να δοθεί η ευκαιρία στα παιδιά:

να σκεφτούν για καλά και κακά μυστικά και γιατί είναι έτσι.
να σκεφτούν πότε ένα μυστικό μπορεί να είναι κακό για τον εαυτό τους ή για άλλους.
να σκεφτούν τρόπους που μπορούν να «μοιραστούν» ένα μυστικό στο πλαίσιο της διατήρησης της ασφάλειας.

ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙΤΕ

στυλό, μολύβια, χαρτιά.
έναν πίνακα ή μεγάλα χαρτιά, και χοντρούς μαρκαδόρους.
υλικά για κούκλες από κάλτσες, γάντια ή χαρτί.
ένα έτοιμο αλλά λευκό περιοδικό για την τάξη «Μυστικά».
ατομικά τετράδια.

ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ζητήστε από τα παιδιά να σκεφτούν για το καλύτερο μυστικό που τους έχουν πει ποτέ και τώρα μπορούν να το μοιραστούν με την τάξη στο μάθημα.

Εναλλακτικές δραστηριότητες

Τα παιδιά θα μπορούσαν: να εργαστούν σε ομάδες και να σκεφτούν τα πολλά διαφορετικά είδη μυστικών που υπάρχουν και τους τρόπους που τα χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να επηρεάσουν τη συμπεριφορά, π.χ. «Θα σου πω ένα μυστικό εάν......».

να γράψουν ιστορίες για καλά και κακά μυστικά, χωρίς τέλος και να συζητήσουν με ένα συνεργάτη πριν συμπληρώσουν το τέλος ή να ανταλλάξουν ιστορίες με ένα συνεργάτη και να συμπληρώσει αυτός το τέλος.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

ψιθυρίζω • κρύβω • ανησυχώ • κρατώ κάτι κρυφό • μυστικό • δεν αισθάνομαι καλά • απειλώ • έκπληξη • χαρά • δυσάρεστος • δυστυχισμένος • δεν το λέω • ορκίζομαι • υπόσχομαι • παίρνω όρκο

ΠΛΑΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή
	Πείτε στα παιδιά ότι σε όλους μας αρέσει ένα καλό μυστικό. Κάποιοι άνθρωποι μπορούν να κρατήσουν ένα μυστικό καλύτερα από άλλους. Οι περισσότεροι άνθρωποι προδίδουν κάποιο μυστικό στη ζωή τους, αλλά το να κρατήσουμε ένα μυστικό είναι ένας τρόπος να δείξουμε ότι αξίζουμε την εμπιστοσύνη κάποιου και ενδιαφερόμαστε γι' αυτόν. Παρ' όλα αυτά δεν είναι όλα τα μυστικά καλά. Αναφέρετε το σκοπό του μαθήματος.
Δραστηριότητα 1
	Σε κύκλο τα παιδιά συμπληρώνουν την πρόταση: "Το καλύτερο μυστικό που μου είπαν ποτέ ήταν..." Συζήτηση και ανταλλαγή. Εξηγήστε ότι σε όλους αρέσουν τα μυστικά, ιδιαίτερα όταν κρύβουν κάποια έκπληξη.
Δραστηριότητα 2
	Μιλήστε με τα παιδιά για διαφορετικά είδη μυστικών, π.χ. για κάτι όμορφο, για μια έκπληξη, για ένα δώρο, για την ασφάλεια κάποιου, για την απόρριψη κάποιου ατόμου, μυστικά για την απόκρυψη κάποιου άσχημου γεγονότος, μυστικά που περικλείουν υπόσχεση, μυστικά ανάμεσα σε φίλους, μυστικά που περιέχουν απειλές, μυστικά που θα προκαλούσαν προβλήματα σε αυτόν που τα λέει, μυστικά για κάτι άσχημο που ετοιμάζεται. Φτιάξτε έναν κατάλογο με τα διαφορετικά είδη μυστικών. Ζητήστε από τα παιδιά να σκεφτούν ποια μυστικά δεν θα έλεγαν και γιατί. Μιλήστε τους για τα καλά και κακά μυστικά, για μυστικά που πρέπει να τα λέμε και πώς ξεχωρίζουμε ποιο είναι τέτοιο. Εξηγήστε ότι τα κακά μυστικά συνήθως αφορούν: κάποιον ή κάτι που έχει πάθει ζημιά ή έχει καταστραφεί κατά κάποιον τρόπο. κάτι άσχημο ή αγενές που λέγεται για κάποιο άτομο. μια απειλή: «Μην το πεις σε κανέναν γιατί.....». άσχημα, λυπηρά, ανασφαλή συναισθήματα, δικά μας ή κάποιου άλλου. Για παράδειγμα ένα κακό μυστικό μπορεί να αφορά βανδαλισμό, κλοπή, εκφοβισμό, δοκιμή άγνωστων ουσιών, κάποιος κάνει κάτι που δεν θέλετε να γίνει σε σας ή σε κάποιον άλλο. Εξετάστε μαζί με τα παιδιά τους λόγους για τους οποίους διστάζουν να πουν κάποιο μυστικό και τονίστε ότι έχει σημασία να σκεφτούν τι θα γίνει εάν το πουν, καθώς και τι θα γίνει εάν δεν το πουν. Εξετάστε μαζί τρόπους αντιμετώπισης μυστικών τέτοιου είδους, π.χ. το μοιράζομαι με κάποιον κοντινό μου φίλο πριν πάω σε κάποιον μεγάλο, ηώς ζητάω βοήθεια. Εξηγήστε ότι έχει διαφορά να λέω παραμύθια και να μοιράζομαι κάτι που αναστατώνει ή ανησυχεί κάποιον ,με κάποιον άλλο, συνήθως κάποιον μεγάλο που εμπιστευόμαστε.
	Μοιράστε υλικά για να κατασκευαστούν κούκλες. Ζητήστε από τα παιδιά να φτιάξουν τις κούκλες τους και να τις χρησιμοποιήσουν για να προσποιηθούν ότι τους λένε ένα «καλό» ή ένα «κακό» μυστικό. Κατόπιν να προσποιηθούν ότι το λένε σε κάποιον μεγάλο και ζητούν βοήθεια.
Συνέχεια και αξιολόγηση
	Μιλήστε με τα παιδιά για τις παραστάσεις τους με τις κούκλες και εάν υπάρχει χρόνος αφήστε να γίνουν μια δυο παρουσιάσεις. Παροτρύνετε τα να εκφράσουν τα συναισθήματα τους καθώς και ανησυχίες, εάν έχουν ακόμη. Ερωτήσεις κλειδιά: Πότε ένα μυστικό είναι καλό; Πότε είναι κακό; Πώς αντιμετωπίζετε ένα κακό μυστικό; Γιατί είναι σημαντικό να το πείτε; Σε ποιον μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια; Ποιες είναι οι λέξεις που θα χρησιμοποιούσατε; Πώς νιώθατε όταν λέγατε (α.) ένα καλό μυστικό, (β.) ένα κακό μυστικό; Πώς νιώσατε όταν ζητήσατε βοήθεια; Πώς θα αντιμετωπίζετε τα κακά μυστικά στο μέλλον; Παρουσιάστε στα παιδιά το περιοδικό της τάξης «Μυστικά». Το περιοδικό θα περιέχει μια σελίδα για καλά και μια σελίδα για κακά μυστικά, σχέδια και γραπτά των παιδιών, πληροφορίες για μυστικούς κώδικες, για μυστικά εν καιρώ πολέμου, για τις μυστικές υπηρεσίες κλπ.
Εργασίες για το σπίτι και την οικογένεια
	Ζητήστε από τα παιδιά; να ζωγραφίσουν και να γράψουν για το περιοδικό της τάξης «Μυστικά», σχετικά με τα καλά και κακά μυστικά που τους έχουν πει, και τι έκαναν γι' αυτό. να συγκεντρώσουν αποκόμματα εφημερίδων και πληροφορίες για το περιοδικό.
Επιπλέον εργασίες
	να μελετήσουν τον κόσμο των μυστικών σε βάθος, ερευνώντας για μυστικά μηνύματα, μυστικές επικοινωνίες, μυστικούς κώδικες, μυστικές εταιρείες, κατασκόπους, μυστικά εν καιρώ πολέμου, μυστικές υπηρεσίες. να γράψουν ιστορίες σχετικά με το πότε κρατάμε ένα μυστικό και πότε όχι, και ποιες είναι οι συνέπειες. να σκεφτούν τρόπους με τους οποίους μπορούν να υποστηρίξουν και να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο.