Β. Παρατήρηση στο σχολείο της Stenhagen

Στα πλαίσια του ίδιου μαθήματος με αυτό που αναφέρθηκε προηγουμένως « Classroom: a social and cultural meeting place» πραγματοποιήθηκε επίσκεψη και παρατήρηση σε ένα σχολείο της περιοχής Stenhagen. Η επίσκεψη μας στο σχολείο κράτησε δύο μέρες, οι οποίες κρίθηκαν αρκετές για να διαμορφώσουμε μία επαρκή εικόνα για τον τρόπο λειτουργίας του συγκεκριμένου σχολείου, της οργάνωσης και εκτέλεσης της παιδαγωγικής πράξης. Υπήρξε πλήρης ξενάγηση στις σχολικές εγκαταστάσεις, ενώ παρακολουθήσαμε μαθήματα τόσο σε τάξεις του δημοτικού όσο και του λυκείου. Ακόμα, είχαμε συνομιλίες με μέλη του διδακτικού προσωπικού του σχολείο.

Περιοχή και σχολικές εγκαταστάσεις

Η Stenhagen είναι μία από τις γειτονιές της Ουψάλα και απέχει 6 χιλιόμετρα από το κέντρο της. Το μεγαλύτερο μέρος της χτίστηκε κυρίως στο πρώτο μισό της δεκαετία του 1990, αλλά συνεχίζεται και σήμερα με την προσθήκη νέων πολυκατοικιών στο οικιστικό συγκρότημα. Στην κοινότητα της Stenhagen υπάρχουν τρία σχολεία: το σχολείο της Stenhagen (Stenhagenskolan) ,το οποίο και επισκεφτήκαμε, το Grundstehen, το οποίο στην αγγλική μετάφραση του ερμηνεύεται ως Foundation Stone. Tέλος, στην κοινότητα αυτή συναντάμε το «Stenhagens kultur- och bildningscentrum» το οποίο μεταφράζεται ως το «πολιτισμικό και εκπαιδευτικό κέντρο της Stenhagen.

Το σχολείο της Stenhagen μαζί με το «πολιτισμικό κέντρο» της περιοχής συστεγάζονται. Οι μαθητές/τριες έχουν την δυνατότητα, λοιπόν, να φοιτούν στο σχολείο και ταυτόχρονα να απολαμβάνουν τις παροχές του πολιτισμικού κέντρου, όπως την βιβλιοθήκη, το κέντρο αναψυχής και ένα στούντιο μουσικής. Βέβαια, κατά την διάρκεια των επισκέψεών μας στο σχολείο, πληροφορηθήκαμε τόσο από τους ίδιους τους μαθητές/τριες, όσο και από τους καθηγητές πως δεν επιτρεπόταν στο σχολείο να έχει πρόσβαση στους χώρους του κοινωνικο-πολιτισμικού αυτού χώρου, ο οποίος μάλιστα, ενώ αποτελεί μέρος του σχολικού συγκροτήματος, κλειδωνόταν από το μεσημέρι και μετά. Ως αιτιολόγηση αυτού του γεγονότος προβλήθηκε ο φόβος για πρόκληση ζημιών στους χώρους και τους εξοπλισμούς του κέντρου. Αυτό φυσικά, στερούσε από τους μαθητές/τριες της δυνατότητας να έχουν πρόσβαση στις παροχές του χώρου, που θα μπορούσαν να κάνουνε την σχολική τους καθημερινότητα ακόμη πιο ενδιαφέρουσα. Επιπλέον, μέσα στο χώρο του σχολείου μπορεί να συναντήσει κανείς αίθουσα χορού, γυμναστήριο και χώρο εστίασης.

Το σχολείο χτίστηκε πρόσφατα, το 2011, και χάρη της αρχιτεκτονικής του καινοτομίας, έχει προταθεί για βραβείο αρχιτεκτονικής. Αξιοσημείωτη είναι η εσωτερική δομή του σχολείου, με τις τάξεις να διαρθρώνονται σε ξεχωριστούς «οίκους», ανάλογα με την τάξη, στα σύνορα των οποίων συναντάμε ,κοινόχρηστους χώρους, που αποκαλούνται «skvardagsrummet» και στόχος τους είναι να ενθαρρύνεται η συνεργασία και η ομόνοια. Κάθε τάξη έχει την δικιά της είσοδο και την δική της γκαρνταρόμπα.

Η πτέρυγα των καθηγητών βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του σχολείου και περιλαμβάνει το γραφείο της διευθύντριας και των διοικητικών στελεχών, καθώς και χώρο εστίασης του διδακτικού προσωπικού. Ο χώρος αναψυχής των καθηγητών είναι ευχάριστος, δίνοντας την εντύπωση πως βρίσκεσαι σε κάποια οικία και όχι σε σχολείο.

Τέλος, στις τάξεις του σχολείο συμπεριλαμβάνονται ειδικά διαμορφωμένοι και ευρύχωροι χώροι για τις ανάγκες των πρακτικών μαθημάτων: ξυλουργική και ραπτική, οικιακή οικονομία, μουσική και αθλήματα.

Γενικές πληροφορίες

Το σχολείο της Stenhagen ανήκει στην κατηγορία F-6 σύμφωνα με την Σουηδική κατηγοριοποίηση, δηλαδή, προσφέρει μαθήματα προπαρασκευαστικά (preschool) για το δημοτικό από τις ηλικίες ένα ως πέντε ετών. Στο ίδιο σχολικό συγκρότημα λειτουργεί και δημοτικό (grundskola) για τις ηλικίες έξι/επτά ως δεκαπέντε/δεκαέξι χρονών, μέχρι δηλαδή τα παιδιά να προαχθούν στα ανάλογα λύκεια της Σουηδίας, τα λεγόμενα Gymnasieskola. Το σχολείο διατηρεί και τμήμα ειδικής αγωγής στο οποίο φοιτούν 19 μαθητές και οργανώνεται από την πρώτη ως την δέκατη τάξη, δηλαδή σύμφωνα με τα ελληνικά δεδομένα θα λέγαμε πως λειτουργούν τάξεις νηπιαγωγείου και δημοτικού. Συνολικά, το σχολείο έχει 310 μαθητές, οι οποίοι όμως δεν αρκούν για να γεμίσουν αυτό το πολλών τετραγωνικών σχολείο. Οι ίδιοι μαθητές/τριες παραπονέθηκαν σε εμάς πως το σχολείο μοιάζει αδειανό και τεράστιο και πως θα ήθελαν το σχολείο τους να είναι γεμάτο με πολύ περισσότερα παιδιά.

Το όραμα του σχολείου είναι να προκύψει «ένα σχολείο για μια ζωή γεμάτη γνώση, σεβασμό και υπευθυνότητα». Έτσι προκύπτει ένα σχολείο, ανοιχτό στους μαθητές/τριες κάθε κοινωνικού, πολιτισμικού, και οικονομικού υποβάθρου, που αναλαμβάνει να τους εξελίξει σε πολίτες που εκφράζονται και λειτουργούν μέσα από τέτοιες αξίες. Το σημαντικότερο, όμως, της υπόθεσης είναι πως οι μαθητές/τριες πρέπει να αναλαμβάνουν ευθύνη για την συνολική εικόνα τους στο σχολείο. Δηλαδή, πρέπει να αισθάνονται υπεύθυνοι για το ποια γνώση θα λάβουν, το πώς θα συμπεριφέρονται μεταξύ τους, μέσα στην τάξη, καθώς και ποια στάση θα τηρούνε απέναντι στις εγκαταστάσεις του σχολείου και τα υλικά του. Βέβαια, οι μαθητές/τριες γνωρίζουν καλά πως οποιαδήποτε αφορμή ασέβειας προς αυτές τις αξίες θα γίνει γνωστή στους γονείς τους και θα ακολουθήσουν συναντήσεις με τους γονείς και το σώμα των καθηγητών. Το να τηρούνται οι αρχές του σχολείου φαίνεται πως αποτελεί σημαντικότατη παράμετρο του συγκεκριμένου ιδρύματος.

Επιπλέον, το σχολείο διαθέτει ειδική ομάδα φροντίδας των μαθητών/τριών, που αποτελείται από μία νοσοκόμα, έναν σχολικό ψυχολόγο και εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής. Οποιοσδήποτε μαθητής/τρια σε περίπτωση ανάγκης μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτές τις παροχές, είτε με ατομικές συνεδρίες, μόνος του ή με τους γονείς του, είτε με ομαδικές.

Τέλος, στο σχολείο υπάρχει και ομάδα ασφαλείας που επιβλέπει την ομαλή λειτουργία και επεμβαίνει προληπτικά ή/και κατασταλτικά σε περίπτωση παραβίασης των κανόνων λειτουργίας του σχολείου.

Δραστηριότητες-Προφίλ

Σύμφωνα με το σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα, όπως προαναφέρθηκε, η ανταγωνιστικότητα μεταξύ των σχολείων προσδιορίζεται από την ποιότητα των παρεχόμενων δραστηριοτήτων-profiles, συγκεκριμένα των δραστηριοτήτων εκείνων που προσφέρονται εκτός του αναλυτικού προγράμματος. Στο συγκεκριμένο σχολείο, τα προφίλ αυτά είναι δύο:

 Το αθλητικό, που περιλαμβάνει εκπαίδευση και εξάσκηση στο ποδόσφαιρο, την ιππασία και το σπορ ινεμπάντι(innebandy: floor hockey) που ευδοκιμεί ιδιαίτερα στις σκανδιναβικές χώρες.

 Το μουσικό, που περιλαμβάνει παροχή γνώσεων πάνω στην ποπ-ροκ μουσική, το τραγούδι και στις μουσικές τεχνολογίες.

Για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα, η μουσική προσφέρεται από το τρίτο χρόνο φοίτησης και το αθλητικό προφίλ από τον έκτο.

Επίσης, σημαντική είναι η κατεύθυνση που έχει λάβει το σχολείο προς τις νέες τεχνολογίες. Κάθε αίθουσα είναι εξοπλισμένη με αλληλεπιδραστικούς πίνακες και το σχολείο διαθέτει σημαντικό αριθμό i-pad ως βοήθημα στην εκπαιδευτική πράξη.

Πάντως, μέχρι την στιγμή που επισκεφτήκαμε το σχολείο, τα προφίλ αυτά δεν λειτουργούσαν καθόλου ή υπολειτουργούσαν λόγω της έλλειψης παροχών. Για παράδειγμα, λόγω προσωρινής άδειας του δασκάλου της μουσικής, το μουσικό προφίλ δεν λειτουργούσε, με αποτέλεσμα οι μαθητές/τριες του σχολείου να είναι αναγκασμένοι να επιλέγουν το αθλητικό προφίλ. Ακόμα, όπως διαπιστώσαμε και όπως μας ενημέρωσαν πάλι οι μαθητές/τριες, μέσα στο σχολικό συγκρότημα, στο τμήμα που ανήκει στο «κέντρο πολιτισμού και εκπαίδευσης» υπάρχει αίθουσα χορού, στην οποία όμως δεν έχει πρόσβαση το σχολείο. Για να την χρησιμοποιήσει το σχολείο πρέπει να καταβάλλει συγκεκριμένο ποσό στην κοινότητα της Stenhagen στην οποία και ανήκει. Ενώ, δηλαδή, το σχολείο θα μπορούσε να έχει πρόσβαση σε αυτήν την αίθουσα, η οποία βρίσκεται στο ίδιο κτίριο, και ως αποτέλεσμα να εγκαινιαστεί ένα νέο προφίλ, αυτό του χορού, αυτό καθίσταται αδύνατο λόγω προστριβών, κυρίως οικονομικής φύσης, μεταξύ σχολείου και κοινότητας.

Προσωπικό

Στο σχολείο εργάζονται 70 άνθρωποι, μερικής ή ολικής απασχόλησης και κατανέμονται ως εξής: 33 πλήρους απασχόλησης για το δημοτικό και 22 για το σχολείο ειδικής αγωγής. Το προσωπικό του σχολείου αποτελείται από μία διευθύντρια, σχολικό ψυχολόγο, σχολική νοσοκόμα, και ειδικά καταρτισμένους δασκάλους για τα μαθήματα των πρακτικών τεχνών και των τεχνολογιών.

Ο κάθε εκπαιδευτικός είναι το ίδιο υπεύθυνος με κάθε συνάδελφο του για την ευημερία και ευμάρεια του σχολείου, ενώ ταυτόχρονα θεωρείται και υπεύθυνος- μέντορας μιας συγκεκριμένης τάξης. Η ιδιότητα του μέντορα περιλαμβάνει την παροχή καθοδήγησης προς τους μαθητές του, καθώς και στήριξής τους όταν τους χρειαστούν. Ο μέντορας-δάσκαλος είναι ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο θα απευθυνθεί το παιδί σε περίπτωση, που χρειαστεί υποστήριξη ή συμβουλή. Ακόμα είναι υπεύθυνος για την διευθέτηση προστριβών και συγκρούσεων μεταξύ των μελών της ομάδας που έχει αναλάβει καθώς και για την αποκατάσταση των σχέσεων τους. Παράλληλα, το προσωπικό είναι υπεύθυνο με τις αποφάσεις που λαμβάνονται στο σχολείο καθώς και για την ενημέρωση της τάξης του για κάθε απόφαση που λαμβάνεται.

Συνέντευξη με την διευθύντρια του σχολείου

Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει στο σημείο αυτό να γίνει στην διοίκηση του σχολείου αυτού αλλά και γενικά των σουηδικών σχολείων. Είχαμε την ευκαιρία κατά την διάρκεια της επίσκεψης μας στο σχολείο να έχουμε μια σύντομη μεν, αρκετά διαφωτιστική δε, συνομιλία με την διευθύντρια, η οποία μας διαφώτισε σε πολλά σημεία τα οποία αγνοούσαμε για το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό σύστημα:

Στην Σουηδία ο/η διευθυντής του κάθε σχολείου είναι σαν διευθυντής κάποιας πολυεθνικής εταιρείας. Πρέπει να κάνει εκείνες τις επιλογές που να κάνουν το σχολείο του ανταγωνιστικό ως προς τα άλλα, ώστε να προσελκύει όσο το δυνατόν περισσότερους μαθητές/τριες και με αυτόν τον τρόπο να λαμβάνει από το σουηδικό κράτος ένα συγκεκριμένο ποσό, που αναλογεί σε κάθε μαθητή/τρια που φοιτά στα σχολεία του κράτους. Έτσι, η διευθύντρια ενός σουηδικού σχολείου επιφορτίζεται με πολύ περισσότερες αρμοδιότητες από ό,τι αν ασκούσε το ίδιο επάγγελμα στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, είναι αυτή η υπεύθυνη και όχι το κράτος για τους υπαλλήλους που θα προσλάβει, κάτι το οποίο κάνει βάσει των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών και όχι βάσει κάποιας διαδικασίας διορισμού, όπως είθισται στην Ελλάδα (ΑΣΕΠ). Επιπλέον, είναι υπεύθυνη αυτή, ώστε το σχολείο να ξεχωρίζει και να είναι πιο ανταγωνιστικό και δελεαστικό σε σύγκριση με τα υπόλοιπα: όσο περισσότερους μαθητές/τριες έχει το σχολείο, τόσο περισσότερους θα προσεγγίσει και τόσο περισσότερα χρήματα θα λάβει από το κράτος. Τα αυξημένα έξοδα με την σειρά τους συνεπάγονται υψηλού επιπέδου παροχές, υψηλά αμειβόμενο προσωπικό, άριστο υλικοτεχνικό περιβάλλον και μια ατμόσφαιρα που θα ενθαρρύνει την καλλιέργεια υψηλού γνωστικού-ηθικού χαρακτήρα ατόμων. Όπως υπογράμμισε η διευθύντρια, κάτι τέτοιο είναι απίστευτα αγχωτικό και απαιτεί άψογο συντονισμό και μεγάλη υποστήριξη από όλο το διοικητικό περιβάλλον του σχολείου. Στην περίπτωση του Stenhagenskolan, παρά τις προσπάθειες της διευθύντριας, το σχολείο δεν μπορεί να θεωρηθεί εξίσου ανταγωνιστικό με αυτά των γύρω περιοχών. Μάλιστα, το πολλών τετραγωνικών σχολείο φαίνεται σχεδόν άδειο, αφού οι μαθητές/τριες, που φοιτούν σε αυτό είναι πολύ λιγότεροι από τις δυνατότητες του. Φυσικά, λίγοι μαθητές/τριες σημαίνει και λίγες οικονομικές παροχές από το κράτος, κάτι που ίσως εξηγεί ελλείψεις του σχολείου, όπως χαμηλή θέρμανση και έλλειψη καθηγητών/τριών σημαντικών ειδικοτήτων. Η διευθύντρια, όμως θεωρεί πως τα προφίλ που διατηρεί το σχολείο αργά ή γρήγορα θα προσελκύσουν υποψήφιους μαθητές/τριες και θα το κάνουν αρκετά ανταγωνιστικό, ώστε να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση.

Παιδαγωγική

• Oλιστική εκπαίδευση

Το σχολείο διαμορφώνει την παιδαγωγική του στα πλαίσια της «ολιστικής εκπαίδευσης» (holistic thinking). Με τον όρο ολιστική εκπαίδευση συνήθως αναφερόμαστε σε εναλλακτικούς τύπους εκπαίδευσης που στηρίζονται σε καθαρά δημοκρατικά και ανθρωπιστικά πρότυπα. Η φιλοσοφία πίσω από αυτό, όπως αυτή εκφράζεται από τον ιδρυτή του περιοδικού ‘Holistic Education Review’, που τώρα πλέον αποκαλείται ‘Encounter: Education for Meaning and Social Justice’, είναι πως ο κάθε άνθρωπος ανακαλύπτει τον εαυτό του και την σκοποθεσία του στην ζωή μέσα από τις συνδέσεις του με την κοινότητα, το φυσικό κόσμο και δρώντας βάση των ανθρωπιστικών αξίων, όπως είναι η ειρήνη και η συμπόνια. Αντί η γνώση να παράγεται κατακερματισμένη, όπως συμβαίνει στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, η ολιστική εκπαίδευση παρέχει στον μαθητή/τρια την γνώση ως όλον. Μέσα από τις ποικίλες εμπειρίες όσο ευρείες και πολύπλοκες μπορεί να είναι αυτές, ο μαθητής/τρια αποκτά την γνώση μέσα στα αληθινά πλαίσια της, και όχι στα στενά όρια ενός μαθητικού βιβλίου και μιας σχολικής αίθουσας^[1].

• Eκπαίδευση ενσωμάτωσης

Μια άλλη σημαντική παιδαγωγική αρχή που διακατέχει το πνεύμα του σχολείου είναι αυτή της ενσωμάτωσης των ατόμων με αναπηρία σε όλες τις δραστηριότητες, που εκτελούνται κατά την διάρκεια του σχολικού ωραρίου, δίνοντας έτσι στους μαθητές/τριες τη δυνατότητα να αναπτύξουν σχέσεις επί ίσοις όροις. Καλλιεργώντας στους μαθητές/τριες την σωστή στάση απέναντι σε περιπτώσεις ειδικών αναγκών και έχοντας τους σε στενή τριβή μεταξύ τους, μιας και οι τάξεις του ειδικού σχολείου βρίσκονται πολύ κοντά στις τάξεις γενικής κατεύθυνσης, βοηθάνε στην εξάλειψη των διακρίσεων και των ρατσιστικών συμπεριφορών: το πνεύμα ισότητας και ομόνοιας που ενθαρρύνεται, δεν αφήνει χώρο στην εκδήλωση αυτών των συμπεριφορών.

• «Eφαρμοσμένης ανάλυσης της συμπεριφοράς» ή ABA

Τέλος, η κυρίαρχη εκπαιδευτική προσέγγιση είναι η διαδεδομένη πλέον στον τομέα της ειδικής αγωγής «Εφαρμοσμένη Ανάλυση της Συμπεριφοράς» γνωστή ως ΑBA ή Applied Behavior Analysis. Η συγκεκριμένη προσέγγιση αφορμάται από τις αρχές του συμπεριφορισμού, όπως αυτές διατυπώθηκαν από τους Watson, Thorndike, Skinner άλλους. Ήδη από την δεκαετία του 1960 αυτές οι θεωρίες εφαρμόστηκαν στην δημιουργία εκπαιδευτικών πρακτικών για άτομα με αυτισμό. Στην αρχή τα περισσότερα ΑΒΑ προγράμματα βασιζόταν στην δουλειά του Ivar Lovaas, που διατυπώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Σιγά- σιγά όμως, στα επόμενα χρόνια ολοένα και περισσότεροι ερευνητές ,βλ. Jack Michael, Mark Sundberg, James Partington, έστρεψαν την προσοχή τους στην ανάλυση της συμπεριφοράς από τον Skinner. Σύμφωνα με αυτήν την θεωρία, η ανθρώπινη συμπεριφορά παρατηρείται, εντοπίζεται η αιτία που προκαλεί την συμπεριφορά και ανάλογα ενισχύεται ή εξαλείφεται.^[2]

Το ΑΒΑ περιλαμβάνει:

•  Επιμερισμό των δραστηριοτήτων σε μικρότερα θέματα ώστε τα παιδιά να κατακτούν το στόχο βήμα-βήμα (Discrete Trial Teaching).

•  Τα μικρότερα αυτά θέματα συνδέονται (chaining).

•  Ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς με επιβραβεύσεις.

•  Σύνολο βοηθειών (prompting) για να προκαλέσουμε τη σωστή απάντηση και μείωση των λανθασμένων αποκρίσεων (errorless learning).

•  Μείωση των βοηθειών σταδιακά (fading).

•  Σωστή κατανόηση και έκφραση της γλώσσας (receptive language, expressive language, mands, tacts, interaverbals).

•  Μίμηση δραστηριοτήτων και ήχων.

•  Κοινωνικοποίηση, συμβολικό παιχνίδι.

•  Γενίκευση.

Γενικές αρχές του σχολείου:

 Ολιστική εκπαίδευση και εκπαίδευση ενσωμάτωσης, η οποία διαπερνά όλες τις σχολικές δραστηριότητες.

 Επιλεκτικότητα ως προς την οργάνωση και σχεδιασμό των σχολικών μαθημάτων.

 Καλλιέργεια δημοκρατικότητας και πολλαπλές ευκαιρίες συμμετοχής στην οργάνωση του σχολείου.

 Τρεις λέξεις κλειδιά του οράματος του σχολείου: γνώση, υπευθυνότητα και σεβασμός.

 Η κριτική ανάλυση και ο καινοτόμος τρόπος σκέψης ενθαρρύνονται με απώτερο σκοπό μελλοντικούς πολίτες που θα διακατέχονται από τις δεξιότητες αυτές.

Γενική επιδίωξη του σχολείου είναι να νιώθουν οι μαθητές/τριες προστατευμένοι, ασφαλείς και ισάξιοι μεταξύ τους. Φυσικά, οι γενικές αρχές του σχολείου : σεβασμός, υπευθυνότητα και καλλιέργεια καθολικής γνώσης πρέπει να εμφανίζονται ανεπτυγμένες. Το σχολείο επιδεικνύει μηδενική ανοχή σε περιπτώσεις καταχρηστικής συμπεριφοράς, διακρίσεων και παρενόχλησης και φυσικά οι εκπαιδευτικοί ως πρότυπα προς τους μαθητές/τριές τους φέρουν σημαντική ευθύνη στην προβολή της σωστής και ηθικής συμπεριφοράς.

Τέλος, το σύμπλεγμα των σχέσεων μεταξύ γονέων-μαθητών-δασκάλων θα πρέπει να είναι όσο πιο αρμονικό και βοηθητικό γίνεται και οι μετέχοντες να καταλαμβάνονται από σεβασμό ο ένας προς τον άλλον.

Η προσπάθεια, λοιπόν, του σχολείου επιστρατεύεται προς αυτήν την κατεύθυνση προσπαθώντας κάθε τι που διδάσκονται τα παιδιά να έχει καθολική διάσταση. Πέρα από αυτό, ιδιαίτερη εστίαση δίνεται στους παρακάτω κλάδους:

•  Μαθηματικά και Σουηδικά: Πρόκειται για δύο σημαντικότατες περιοχές, όπου επιθυμεί να εστιάσει το σχολείο και να αναπτύξει στους μαθητές/τριες του. Γι’ αυτόν τον σκοπό, ειδικά καταρτισμένο προσωπικό αναλαμβάνει την καλλιέργεια αυτών των δύο τομέων. Καθ’ όλη την διάρκεια του δημοτικού σχολείου, οι μαθητές/τριες δουλεύουν με το μοντέλο του Bornholm. Λίγα λόγια για αυτό το μοντέλο:

Κύριος σκοπός του μοντέλου είναι να ισχυροποιηθεί η γλώσσα, κυρίως η φωνολογική ενημερότητα των παιδιών, πριν καν αρχίσουν να διαβάζουν. Αυτό συμβαίνει μέσα από συστηματικά γλωσσολογικά παιχνίδια. Τα αρχικά παιχνίδια εκτείνονται σε περίοδο οκτώ μηνών και είναι σχεδιασμένα για παιδιά 6 χρονών, δηλαδή για μαθητές/τριες της προπαρασκευαστικής τάξης μεταξύ του νηπιαγωγέιου και του δημοτικού. Κάθε παιχνίδι προβλέπεται να κρατάει 15-20 λεπτά κάθε μέρα^[3].

•  Νέες τεχνολογίες: οι μαθητές/τριες έχουν την δυνατότητα να εργάζονται με ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε όσο το δυνατόν περισσότερα μαθήματα. Επίσης, όπως προαναφέρθηκε τα ipad επιστρατεύονται σε πολλές σχολικές δραστηριότητες.

Το σχολείο της Stenhagen ακολουθεί μία συγκεκριμένη προσέγγιση προς την ποιοτική δουλειά –«quality work». Ακολουθεί μεταφρασμένο στα αγγλικά το σχεδιάγραμμα του ιστοχώρου του σχολείου. Όπως διαφαίνεται και στο διάγραμμα, η παιδευτική διαδικασία αποτελεί μια ανακυκλώσιμη διαδικασία. Οι μαθητές/τριες μέσα στους άξονες του σχεδιάζω-κάνω- αναλύω-μαθαίνω και με βάση τις συγκεκριμένες παιδαγωγικές μεθόδους του σχολείου και τις αξίες που θέλει αυτό να τους περάσει καταλήγουν να ικανοποιούν ή όχι το όραμα-σκοποθεσία του σχολείου: να προκύπτουν δηλαδή άνθρωποι που θα διάγουν μια ζωή εφοδιασμένη με γνώσεις, σεβασμό και υπευθυνότητα.

[1] Όπως ανακτήθηκε στις 12/4/2014 από https://en.wikipedia.org/wiki/Holistic_education

[2] Όπως ανακτήθηκε στις 12/4/2014 από https://www.autismdikepsy.gr/el/page/intervention/aba/

[3] Όπως ανακτήθηκε στις 12/4/2014 από την σελίδα https://www.edu.fi/planera/forskoleundervisning/om_barns_ sprak/sprakstodjande_aktiviteter/arbetsmetoder/bornholmsmodellen